Son dakika…İkinci el otoda ‘ekstra’ oyunu

AYLİN RANA AYDİN – Otomotiv piyasasında fahiş fiyatları durdurmak için iktisat idaresi çeşitli tedbirler alırken, bu tedbirlerin gerisinden dolanmak isteyenler de boş durmuyor… Sıfır oto ile ikinci el fiyatları astronomik bir halde açılınca birinci evvel araç satışında ‘6 ay ve 6 bin kilometre’ kuralı getirildi. Buna karşın fiyatlardaki hareketlilik devam ederken, Ticaret Bakanlığı evvelki günlerde ikinci el araç satışına ait yeni bir düzenlemeyi duyurdu.

Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, ikinci el araç satış fiyatı, sıfır araç satış fiyatının üzerinde olamayacaktı. Bu durum 1 Ocak 2024’e kadar yasaklandı ve yönetmelik de 15 Temmuz’da yürürlüğe girdi.

Online satış platformlarındaki birtakım satıcılar ikinci el araçlarını sıfır araçtan değerliye satabilmek için yeni bir sistem geliştirdi. Ceza yememek için aracını sıfır araç fiyatından düşük listeleyen satıcılar ilanın açıklama kısmında ise ekstra fiyatlar sıralıyor. Bu durumda ikinci el aracın satış fiyatı türlü münasebetler gösterilerek sıfır araç fiyatını sollamış oluyor. İkinci el araç sitelerinde bunun örneklerine de sıkça rastlanıyor. Satıcılar araca yaptırdıkları çeşitli süreçler ve ekledikleri aksesuarlar için alıcıdan 30 bin liradan başlayıp 500 bin lirayı bile aşan ekstra fiyat istiyor.

FİYAT FARKI MÜNASEBETİ NE?

Örneğin ikinci el araç satış sitesinde 2023 Mercedes-Benz marka 6001 kilometrede olan bir araba 2 milyon 700 bin liraya satışa sunulurken açıklama kısmında aracın 525 bin lira ekstra fiyatı olduğu belirtiliyor.

Toyota marka 2023 model 6001 km bir araç ise 1.499.999 liradan satışa sunulurken açıklamada fiyat için görüşüleceği bildiriliyor. Öteki bir 2023 model 6036 km’deki Toyota araç ise 1.5 milyon liradan satışa sunulurken açıklama kısmında, kelam konusu satış fiyatının 2022 model bir araç için geçerli olduğu fiyat farkının da yüzde 10 seviyesinde bulunduğu belirtiliyor. 2023 Hyundai marka 9100 km’deki bir araç ise 829.999 liradan satışa sunulurken, açıklamada ekstra 80 bin lira olduğu tabir ediliyor.

Peugeot markalı 6001 km’deki 2023 model bir araç ise, 1 milyon 564 bin liradan satışa sunulurken açıklama kısmındaki ekstralar artıyor. Araçla ilgili olarak açıklamada, elektrikli bagaj 15 bin lira, yan basamaklar 15 bin lira, kauçuk paspas ve bagaj havuzu 5 bin lira, seramik kaplama 5 bin lira, ön cam dahil eksiksiz cam sineması 4 bin lira, ön kaput ppf kaplama 5 bin lira, ön yol kayıt güvenlik kamerası+araç içi ses kayıt kamerası 10 bin lira, metalik boya renk farkı da 5 bin lira olarak alıcıya bildiriliyor.

Sosyal medyada da kullanıcılar ikinci el araç satışlarında ekstra para istendiğine dair şikâyetlerde bulunuyor. Örneğin, bir vatandaşı sıfır araç satışı yapan bayilerin de liste fiyatına ek olarak para istediğini ya da zarurî ekstra paket satışı yaptıklarını aksi halde aracı satmadıklarını belirtiyor. Bu tarafta ikinci el araç satış sitelerinde de satıcıların ekstra para istediğini belirten vatandaşlar, CİMER’e şikâyette bulunduğunu tabir ediyor.

13 OTOMOTİV BAYİSİNE ÜST HUDUTTAN CEZA…

Ticaret Bakanlığı, Haksız Fiyat Kıymetlendirme Konseyi tarafından 2023 yılının birinci 6 ayında fahiş fiyat artışı ve stokçuluk yaptığı tespit edilen 369 firmaya toplam 152 milyon 820 bin 477.5 TL idari para cezası uygulandığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, 2023 yılı birinci 6 ayda Ticaret Vilayet Müdürlüklerince 81 vilayette haksız fiyat kontrolleri kapsamında market kontrolü başta olmak üzere toplam 6 bin 673 firma ve 31 bin 129 esere ait kontrol gerçekleştirildi. Buna ek olarak; son devirde otomotiv dalına ait artan şikayetler kapsamında, 9 Haziran’dan itibaren Vilayet Müdürlüklerince 648 yetkili bayide kontrol yapıldı. Sıfır kilometre araçlarda stokçuluk yaptığı tespit edilen 13 otomotiv bayisine 15 terslikten 2023 yılı ceza üst sonundan olmak üzere toplamda 66 milyon 879 bin TL idari para cezası verildi.