YKS adaylarına ‘ilaç’ uyarısı! ‘Kötü sonuçları olabilir’
Hafta sonu yapılacak YKS’de 1 milyon 27 bin 209’u depremzede, 3 milyon 527 bin 466 aday ter dökecek. Ankara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Selen Demirtaş Zorbaz, imtihan derdinin adayları etkileyen bir durum olduğunu söyledi. Doç. Dr. Zorbaz, imtihan korkusuna karşı ilaç üzere bir tahlil öneremediklerini belirterek, “Sınav telaşının çok boyutlu bir yapısı var; fizikî, duyusal ve davranışsal. Aslında gençlerin birinci yapacakları şey, bunun fizikî kısmını denetim etmeye çalışmak, bu da genelde nefes antrenmanlarıyla oluyor. Korku anında hissettiğimiz sıcak basmasını, kalbimizin süratli çarpmasını ya da bu nefes alışverişlerimizi denetim etmeyi öğrenmeleri gerekiyor. İmtihan telaşının başka bir boyutu, bilişsel. İmtihan anında o kitapçığı gördüğünde terlemeyle bir arada, ‘ben bunu yapamayacağım, olmayacak, geçemeyeceğim, 1 senem daha heba olacak’ üzere kanılar akıllarına gelmeye başlıyor. Bunu durdurmaları çok kıymetli. Orada bu niyet akışını durduracak teknikler yapmaları, ‘bir dakika, şimdi bakmadım soruya, birinci soru sıkıntı olabilir; lakin bir sonrakini tahminen yapabilirim’ deyip, o sırada nefes alışverişlerini denetim edebilirlerse aslında bu süreçte değerli bir adım atmış olacaklar” dedi.
‘İLACIN MAKUS SONUÇLARI OLABİLİR’
Bazı öğrencilerin imtihan periyotlarında odaklarını arttırmak yahut daha güzel ders çalışabilmek için dikkat arttırıcı ilaçlar aldığını söyleyen Doç. Dr. Zorbaz, bu ilaçların kesinlikle uzman denetiminde alınması gerektiğini söyledi. Doç. Dr. Zorbaz, “Çünkü birbirlerinden ilaç alışverişi yaptıklarını da duyuyoruz. Hiç iddia edemeyecekleri berbat sonuçlar olabilir. Münasebetiyle şayet bu türlü bir dayanağa muhtaçlık duyduklarını düşünüyorlarsa kesinlikle psikiyatriste gitmeleri ve onların onayını almaları gerekiyor” dedi.
Doç. Dr. Zorbaz, bu çeşit ilaçların bağımlılığa yol açabileceğine işaret ederek, “Uzman denetiminde almazsa öbür bir rahatsızlığı varsa, kullandığı öbür bir ilaç varsa bununla etkileşime geçebilir. O noktada fizyolojik birtakım ziyanlar verebilir. Kendi başına nazaran aldığında dozunu ayarlayamayabilir ve fazla uyarıcı almış olabilir. Uyuşukluğa yol açar ya da çok hareketliliğe yol açabilir aldığı ilaca nazaran. Çocuklar önemli bir gerilim ve baskı altında oldukları için ve bu imtihana çok fazla mana yükledikleri için ‘kazanmak zorundayım’ biçiminde, bütün kıymetini bu imtihana atfettikleri için, en kolay yoldan daha düzgün performans gösteririmin peşine düşüyorlar. Bu noktada ilaçlar onların kurtarıcısı oluyor. Zira çok emek harcamadan ‘ilaç alayım ki muvaffakiyetim, performansım artsın’ üzere düşünebiliyorlar. Onlar için kolay bir tahlil. Onun dışında akranlar ortası özendirme natürel ki. ‘Ben aldım, çok âlâ geldi, sen de al’ formunda akran özendirmesi var. Dikkat etmek gerekiyor” sözlerini kullandı.
DEPREMZEDE ADAYLARA ÖNERİ
Doç. Dr. Zorbaz, ÖSYM’nin zelzele bölgesindeki adaylara istekleri dahilinde öbür vilayetlerde imtihana girme hakkı tanıdığını, bu öğrencilerin tahminen de daha evvel hiç bulunmadıkları kentlerde imtihana gireceklerine dikkat çekerek, “Belirsizlik dert yaratır. Hasebiyle bu çocukların olabildiğince denetimli ve az belirsizlik olan ortamlarda imtihana girmeleri lazım. Bunun için evvelce gitmelerini öneriyoruz. İmtihan günü, imtihan sabahı koştur koştur o imtihana gitmek yerine şayet imkanları varsa bir gün evvelden o kente gitmek, imtihan yerine bakmak, okula gitmek, kaldıkları yerden okula hangi yoldan gidecekler, kaç dakika sürüyor bunların bir provasını yapmak. Bunlar daima meçhullüğü giderecek şeyler. Tanımadığımız bir ortama girdiğimizde beynimiz bir alarm pozisyonuna geçer; tehlike var mı yok mu. Çocukların o ortama alışması lazım ki öncelikle bu beyni sakinleştirsinler. Hasebiyle evvelce gitmeyi öneriyorum” dedi.