TZOB Genel Lideri Bayraktar: “Alım fiyatları acilen açıklanmalı”
TZOB 28. Olağan Genel Konseyi, Ankara’da bir otelde bugün başladı. Toplantıya katılarak bir konuşma gerçekleştiren TZOB Genel Lideri Şemsi Bayraktar, amaçlarının çiftçilerin refahını yükseltmek ve ulusal gelirden daha fazla hisse almasını sağlamak olduğunu lisana getirdi. Bayraktar, gelinen noktada besin garantisinin sağlanmasının her ülke için en öncelikli amaçlarından biri haline geldiğini vurguladı.
Bayraktar, üreticilerin maliyetinin arttığını, ziraî üretim yetersizliğinin arz açıklarını artırmaya başladığını belirterek, “Bu ortamda üreticilerimiz 85 milyonluk ülke nüfusuna besin sağlamakla kalmıyor, 5 milyonu aşkın sığınmacı, mülteci ve yabancıyı, 45-50 milyon turisti de besliyor.
Ekonominin çabucak tüm dallarının katma paha ve istihdam oluşturmasına yardımcı oluyor, krizlerde ise ekonomik ve toplumsal açıdan tam bir tampon görevi görüyor. Artık onların değerini bilmemiz lazım, birikmiş sıkıntılarını bir an evvel çözmemiz gerekiyor. Yoksa bugünleri de mumla ararız” dedi.
Herkesin çiftçiye karşı vefalı olması gerektiğini söyleyen Bayraktar, “Bu ülkede yaşayan herkes bu ülkenin ve bu ülkede üretim yaparak insanımızı namerde muhtaç etmeyen çok kıymetli çiftçilerimizin kadrini ve değerini bilmek zorundadır” diye konuştu.
Bayraktar, doğal afetlerin tarıma ziyanına işaret ederek, “Aşırı yağış ve sıcaklık, dolu, don, fırtına ve kuraklık üzere meteorolojik afetlere sıklıkla şahit olurken, heyelan ve sarsıntı üzere jeolojik afetler, salgın ve orman yangını üzere biyolojik afetler ve göçler savaşlar üzere toplumsal afetler de yakamızı bırakmıyor” tabirlerini kullandı.
“Tarım toprakları rant uğruna imara açılmamalıdır”
Bitkisel üretim dönemine başlanan bugünlerde Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin etkilediği bölgelerin daha çok desteklenmesi gerektiğini kaydeden Bayraktar, şöyle devam etti:
“Başta makine ve ekipmanlar olmak üzere kullanacakları girdiler eksiksiz sağlanmalı, ziraî faaliyetlerde üreticilerimizi geri getirecek ve istihdam sağlayacak tedbirler alınmalıdır. Sarsıntıda yıkılan ziraî sanayi işletmeleri en geç hasat sonuna kadar üretime hazır hale getirilmelidir. Tarım yerlerinin imara açılmasının önüne geçilmelidir. Tarım toprakları rant uğruna imara açılmamalıdır.”
TZOB Genel Lideri Bayraktar, tedbir alınmazsa Türkiye’nin su kaynaklarının süratle kuruyacağını, besin güvenliğinin tehlikeye gireceğini ve insanların besine erişiminin zorlaşacağını vurgulayarak, su idaresi siyasetlerinin süratle hayata geçirilmesi ve mevcut sistemin değiştirilmesi gerektiğine dikkati çekti.
Musibetleri görüp daha sonra tedbir alma lüksünün kalmadığının altını çizen Bayraktar, “Acil olarak açık sistemlerden kapalı sulama sistemlerine geçilmeli, daha az su isteyen kurak bölgelerin ekolojisine uygun eserlerin yetiştirilmesi teşvik edilmelidir. Yağmur suyunun toplanması ve gri suyun stratejik olarak yine kullanılması su tüketimini azaltacaktır” dedi.
“Mazotta KDV ve ÖTV’de, öbür girdi fiyatlarında da KDV’de indirim yapılmasını istiyoruz”
Bayraktar, gübre, zirai ilaç, yem ham unsurları ve mazottaki yüksek fiyat artışları nedeniyle çiftçilerin bir kısmının girdi kullanımını azalttığını aktararak, şunları kaydetti: “Haliyle randıman düştü. Randıman düşüklüğü ve girdi fiyatlarının yüksekliği maliyet artışlarını getirdi. Sonuçta eser fiyatları arttı. Çiftçimizin tarlada kalabilmesi için temel girdi fiyatları makul seviyelere çekilmelidir. Mazotta KDV ve ÖTV’de, öbür girdi fiyatlarında da KDV’de indirim yapılmasını istiyoruz. Son yıllarda art geriye yapılan yapılandırmalarda kullanılan faiz oranları daha da yüksektir. Oranların düşürülmesi üreticinin geri ödeme gücünü artıracaktır. Borç yükü artmış ve 406 milyar liraya ulaşmıştır.”
Bankalarda vadesi geçen borcun gerçek sayısı yansıtmadığını tabir eden Bayraktar, “Olay şudur; üreticilerimiz borcun yalnızca faizini yatırıyor, borç ödenmiş görünüyor. Halbuki borç ödenmiyor, devam ediyor. Gerçek budur, kendimizi kandırmayalım. Çiftçimizi bu borç sarmalından kurtarmanın yolu faizlerin silinmesi ve anaparanın yapılandırılmasıdır” diye konuştu.
Bayraktar, eser maliyetlerinin düşürülmesi için öncelikle girdi fiyatlarının düşürülmesi gerektiğini anlatarak, “Ayrıca üreticiden tüketiciye kadar ulaşan zincirin eser maliyetine tesiri azaltılmalıdır. Başka yandan, tarım ve besin eserleri fiyatlarındaki artışlar direkt üreticiye yansımıyor. Artan fiyatlar üretici ile tüketici ortasındaki fiyat makasının açılmasına sebep oluyor. Münasebetiyle artan fiyatlardan yararlanamayan üreticilerimiz bir de artan çok fiyat dalgalanmalarından olumsuz etkileniyor” dedi.
“Ürün fiyatlarını baskılayarak enflasyonu düşüremeyiz”
Gıda fiyatlarındaki artışın tahlilinin tarım dalı olduğuna işaret eden Bayraktar, şunları aktardı: “Bu nedenle tarım dalına itina göstererek, stratejik sıfatını ön plana çıkaracak çalışmalar yapmalıyız. Bu bağlamda, gereksinimleri karşılamak için siyaset araçları belirlenmeli, tahliller üretilmelidir. Eser fiyatlarını baskılayarak enflasyonu düşüremeyiz. Üretici fiyatlarını baskılama yanlış bir siyaset aracı seçimidir. Tekrar ihracata kısıtlama getirme kısa vadede sonuca ulaşsa da orta ve uzun vadede ihracat pazarlarının kaybedilmesine ve eser arzının azalmasına neden olacaktır. Her şeyden evvel, ziraî potansiyeli epeyce yüksek bir Türkiye’ye çok oranda besin fiyat artışı yakışmamaktadır. Bir vakitler uygulanan ithalatla fiyatları terbiye etme zamanı de geri kaldı. Artık paranız olsa bile ithalat yapamıyorsunuz. Sonuçta artık ziraî üretimde en üst yeterlilik oranına kavuşmak gereği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, üretimde atıl kapasite en aza indirilmeli ve randımanın artırılması ile üretim potansiyelinin istenen seviyede kullanılması, besin enflasyonu riskinin azaltılmasında kıymetli bir araç olacaktır.”
2023 yılı için 150 milyar dolarlık hasıla ve 40 milyar dolarlık ihracat hedeflediklerini hatırlatan Bayraktar, lisana getirdikleri sıkıntıların çözülemediği, münasebetiyle gayelere ulaşılamadığını kaydederek, üreticinin üretimi bıraktığı taktirde besin fiyatlarının daha da yükseleceğini, herkesin bundan ziyan görebileceğini söyledi.
“Hakkaniyetsizlik giderilmeli, prim ödeme gün sayısı düşürülmelidir”
Tarım BAĞ-KUR konusunda, ziraî üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması için gerekli düzenlemelerin yapılarak çiftçilerin mağduriyetlerinin giderilmesi gerektiğine dikkati çeken Bayraktar, şöyle konuştu: “Diğer sigortalılar 20 yıl prim ödemesi yaparak emekli olabiliyorken, üreticilerimiz 9 bin gün yani 25 yıl prim ödeyerek emeklilik hakkı kazanıyor. Bu hakkaniyetsizlik giderilmeli, prim ödeme gün sayısı düşürülmelidir. Ayrıyeten çiftçilerimizin hala ödemekte oldukları prim borçları çok yüksek olduğundan, üyelerimiz ödeme zorluğu çekiyorlar. Toplumsal Güvenlik Kurumu primleri daha makul ve ödenebilir düzeye çekilmelidir. Muafiyet dokümanı ile gelirinin düşük olduğunu belgeleyerek prim ödemesini durduran çiftçilerimizin muafiyette geçen mühletleri borçlandırılmalıdır. Tarım BAĞ-KUR primi durdurulan çiftçilerimiz yapılandırma ile ihya kapsamına alınmalıdır. Üreticilerimizin emeklilik müracaatları sırasında ortaya çıkan yol eksikliklerinden ötürü Ziraat Odalarına uygulanan idari para cezalarına af getirilmelidir. Çiftçilerimizin bu mevzudaki kayıplarının telafisi sağlanmalıdır. Halihazırda ise primlerin yüksekliği başta olmak kimi değerli sıkıntılarımız mevcuttur. Tahlilleri için de gerekli teşebbüslerde bulunmaktayız.”
Bayraktar, ülke hayvancılığının iç üretimin korunarak ve desteklenerek geliştirilebileceğini, bunun için üreticiye güvenerek her türlü dayanağı verilmesi gerektiğini belirtti. Üreticinin, devletin vereceği dayanaklarla ve gümrük vergilerindeki hami tedbirlerle birlikte vatandaşların muhtaçlığını karşılayabileceğini vurgulayan Bayraktar, “Belli periyotlardaki üretim artışı da bu görüşü desteklemektedir. Süt kesimi, kırmızı et açısından çok kıymetlidir. Zira besiye alınan gereç oradan gelmektedir. Sütte istikrar sağlanamazsa, kırmızı ette de istikrar sağlanamaz, sürdürülebilir üretim kelam konusu olamaz. Bundan ötürü süt/yem paritesi uzmanların söylediği üzere 1,5 olmalıdır” diye konuştu.
Bayraktar, arazi toplulaştırmasıyla üretimdeki aktifliği artırmanın üretim maliyetlerini, tarım ve besin fiyatlarını düşürmede değerli bir rol oynayacağının altını çizerek, “Şunu da belirtmek isterim ki; buğday, arpa, mercimek üzere temel eserlerin hasadının başladığı bugünlerde üreticilerimiz emeklerinin karşılığını almak istiyor. Alım fiyatları yeni bakanı bekliyor ancak hasat bakan beklemez. Ziraî üretimin sürdürülebilirliği için üreticilerimizin refah hissesi gözetilerek maliyetlerini karşılayacak alım fiyatları acilen açıklanmalıdır” dedi.
Toplantı çerçevesinde çiftçilerin yaşadığı durumları özetleyen bir sinevizyon gösterimi de yapıldı. 81 vilayetten gelen 316 delegenin oy kullanacağı Genel Kurul’da, TZOB’un 10 şahıstan oluşan İdare Şurası üyeleri seçilecek. Genel Kurul’da, Ziraat Odası Başkanlığında 20 yıl ve üzerinde hizmeti olan 87 oda liderine plaket verilecek. TZOB 28. Olağan Genel Heyeti, pazar gününe kadar devam edecek.