Turfanda meyveye yüksek talep var

Duygu Erdoğan – Kışlık meyve çeşitleri raflardan çekilirken yazlık meyve çeşitlerinin erkenci tipleri piyasaya girdi. Nisan ayından bu yana farklı çeşitte meyveler tezgahta yerini alırken, yüksek fiyatları ise dikkat çekiyor. Meyve üretiminde bir ölçü artış beklense de hem ek maliyetler hem de yüksek talep fiyatların düşmesini engelliyor. Meyve çeşitlerinde genel olarak kilo başına 30 lira düzeyinden aşağı bir fiyat grafiği çizilmiyor. Dönemin en erken tezgahta olan mevsim eseri çilekte 60 liradan başlayan fiyat genel olarak 40-30 lira ortasına geriledi. Erkenci şeftali tezgaha 80-90 liradan girdi. Ortalamada 60-70 liraya kadar değişen seçenekler de var. Eriğin açılış fiyatı tekrar gündemi belirlemiş, son olarak tezgahta 300 liraya satılmıştı. Artık erikte kilo fiyatı cinsine nazaran 80 liraya kadar geldi. Yeni dünyanın kilo fiyatı 70 liranın üzerindeydi. Fiyat 50 liraya kadar gevşedi. İlk kayısılar ise 90 liradan piyasada.

İstanbul’a gelişi pahalı

Erkenci çeşitlerin farklı kentlere dağıldığı birinci tedarik merkezlerinden olan Mersin Hali’nde ortalama fiyatlar şöyle: Çilek 17 lira, erik 37 lira, kayısı (türüne göre) 15-65 lira, şeftali (türüne göre) 6-55 lira, malta eriği 25 lira. İstanbul Hali’nden meyvenin tiplerine nazaran çıkış fiyatları: Çilek 10-30 lira, erik 25-55 lira, malta eriği 25-50 lira, kayısı 40-60 lira, şeftali 40-70 lira.

Meyve suyunda ‘özel’ baskı

Akdeniz (Mersin) Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, turfanda meyve fiyatlarındaki yüksek fiyatın piyasada düşük arza karşılık yüksek talepten kaynaklı olduğunu, lakin bu dönem fiyatların daha üstten açıldığını söyledi. “Biz de bundan şad değiliz” diyen Yılmaz, hem üreticinin para kazanabileceği, hem de tüketicinin uygun fiyata eser tüketebileceği istikrarın orta maliyetler nedeniyle kurulamadığını tabir etti. Yılmaz, “Üretici güç periyotlarda devletin işlettiği bir meyve suyu fabrikasına güvenmek istiyor. Lakin bu fabrikalar daima özel işletmeler. Çiftçiyi görmeden kendi aracılarıyla fiyatı belirliyor, yok kıymetine alım yapıyorlar” diye konuştu. 

‘Sezon da yüksek seyreder’

Meyve fiyatlarının yaz boyunca yüksek seyrini müdafaası bekleniyor. İstanbul başta olmak üzere eserlerin birçoklarını farklı kentlerden tedarik eden vilayetlerde kilo fiyatlarının 30 lira bandında olması bekleniyor. Büyükşehirlerin meyve tedarikçilerinden Sakarya Pamukova Ziraat Odası Lideri Yaşar Ulukaya, bölgenin şimdi dönemi açmadığını; kiraz, şeftali, üzümle art geriye başlayacağını söyledi. Yüksek maliyetlere dikkat çeken Ulukaya, “Çiftçinin para kazanacağı fiyatın oluşmasını fakat tüketicinin de uygun fiyata erişmesini istiyoruz. Bölgede don sorunu da yaşadık. Bu da fiyatı etkiler” dedi.