‘TMO alım fiyatı10 lira olmalı’
Duygu Erdoğan – Buğdayda birinci hasadın başlamasına günler kaldı. Haftaya Çukurova’da başlayacak hasat öncesi çiftçiler Toprak Mahsulleri Ofisi’nin alım fiyatını açıklamasını bekliyor. Bu fiyat, üreticinin ziyan etmeden, tüccar tarafından düşük fiyat verilmeden satış yapmasına imkan sağlıyor. Geçen dönem fiyatları Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan haziran ayı başında açıklamıştı. Seçim süreci devam ederken bu hafta alım fiyatının açıklanması için çiftçinin umudu yüksek. Üreticinin fiyat beklentisi ise 10 lira (kg) olarak belirtiliyor. Buğdayda ekim döneminde yaşanan kuraklık üreticileri zorlasa da gelinen süreçte yağışlı havanın tesiriyle rekoltede geçen yıla nazaran artış bekleniyor. Bu kapsamda 21 milyon ton buğday rekoltesi öngörülüyor.
Pandemi ve akabinde dünyanın kıymetli buğday üreticilerinden Ukrayna ile Rusya ortasındaki savaş ortamı besin güvenliği konusunu gündeme taşımış, ayrıyeten iklimsel meselelerle birlikte bu telaş daha da artmıştı. Bu nedenle başta buğday üzere ana eserler olmak üzere ülkeler stok tutma, üretimi artırma yoluna gitmişti. Bu süreçteki ağır talep ise buğdayda fiyatları süratle tırmandırmıştı. Gelinen süreçte piyasaların daha sakin reaksiyon verdiği, fiyatların düştüğü görülüyor.
En çok TMO aldı
Pandemi süreci ve savaş ortamı nedeniyle ic piyasada kâfi esere sahip olmak isteyen TMO bu periyot için çiftçiyi mutlu edecek fiyatlardan alım yapmıştı. Toprak Mahsulleri Ofisi, geçen dönem sert ekmeklik buğdaya ton başına 6 bin 50 lira alım ve 1000 lira prim bedeli olmak üzere toplam 7 bin 50 lira ödeme yapmayı açıklamıştı. Birkaç hafta sonra ise alım fiyatları ton başına buğdayda 400 lira artırılarak ton başına 6 bin 450 liraya çıkarılmış, böylelikle prim bedeliyle birlikte 7 bin 450 lira ödenmişti. Buğday üreticisi de eserinin büyük kısmını TMO’ya satma yoluna gitmişti.
21 milyon tonu geçebilir
Uluslararası Tahıl Kurulu (IGC), 2023/24 dönemine ait dünya hububat kestirimlerini paylaştığı mart ayı raporunda, global buğday üretiminin, global manada düşük seyredeceği öngörüsünde bulunmuştu. Buna karşılık Türkiye’de bu dönem rekoltenin yükselmesi bekleniyor. Ulusal Hububat Kurulu (UHK) yakın vakitte buğdayda rekolte kestirimini 20 milyon 750 bin ton olarak açıkladı. Trakya ve İç Anadolu’da devam eden yağışlarla birlikte gelişimin sürdüğünü anlatan UHK Başkanı Özkan Taşpınar, bundan sonraki saha ziyaretleri sonucunda rekoltenin 21 milyon tonu geçme ihtimali de olduğunu tabir etti.
Maliyeti 7 lira
Haftaya buğday hasadının büyük oranda başlaması beklenen Çukurova’da 28 Mayıs’ta yapılacak seçim öncesi buğday alım fiyatının açıklanması bekleniyor. Yüreğir Ziraat Odası Lideri Mehmet Akın Doğan, “Geçen dönem yaşadığımız kayıpları bu yıl telafi ettik. Uygun bir rekolte bekliyoruz. Lakin ekim döneminde yaşadığımız kuraklık, girdi maliyetlerindeki büyük artış, çiftçinin çektiği zorluklar göz arkası edilmemeli ve gelecek dönemi şimdiden gönül rahatlığı ile planlayabilecek bir fiyat iletilmeli. Buğdayda 1 kg maliyeti 7 lira civarında, üreticiler olarak kaybetmemek için 10 lira fiyat bekliyoruz. Ayrıyeten hiçbir çiftçimiz ayrılmadan hepsine buğday prim bedeli ödemesi de sürdürülmeli. Enflasyon karşısında çiftçimizi ezdirmeyelim” diye konuştu.