Tapuda yeni devir başladı! Noter satışında evrak farkı

Milliyet.com.tr/ Adalet Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği, arsa, tarla, konut, iş yeri üzere tüm taşınmaz satışlarının noterliklerde yapılmasına yönelik uygulama ülke genelinde başladı. Peki noterlerde gayrimenkul satışında durum ne? Vatandaşlar ilgi gösteriyor mu? İşte ayrıntılar…

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu tabirleri kullandı: “4 Temmuz’dan itibaren başlayan noterlerdeki gayrimenkul satışlarında mühlet 1 haftayı geçti. Uygulama kapsamında kimi satış süreçleri noterliklerde gerçekleştirilebiliyor.

‘RANDEVU ALINARAK SÜREÇLER BAŞLIYOR’

Bu kapsamda bilhassa taşınmaz tipine nazaran satış hali vatandaşlarca seçilerek Türkiye Noterler Birliği sayfası üzerinden randevu alınarak süreçler başlatılabiliyor.

Bu mevzuyla alakalı aslında taşınmazı satmak isteyen kişi öncelikle Türkiye Noterler Birliği’nin e-başvuru randevu sistemi üzerinden gerekli evrakları yükleyerek başvuruyu yapması ve sistem üzerinden hangi noterde süreci yapacaksa o noteri seçerek müracaat evrakını yüklemesi gerekiyor.

‘BAŞVURU KABULÜNDEN SONRA TAŞINMAZ DENETİM EDİLİYOR’

Başvurunun kabulünden sonra noter taşınmazla ilgili tapu kayıtlarını inceleyerek taşınmazın üzerinde rastgele bir kısıtlama olup olmadığını denetim ediyor.

Eğer satışa mani bir sınırlama yoksa gerekli tapu harcı ve döner sermaye bedelinin ödenmesi konusunda ilgililerin cep telefonuna SMS gönderiyor. Tarafların gerekli harç ve masrafları yatırması sağlanıyor.

‘SATIŞ KONTRATI İÇİN TARAFLAR DAVET EDİLİYOR’

Tapu harç ve masraflar taraflarca yatırıldıktan sonra düzenlenen satış kontratını imzalamak için taraflar noterliğe davet ediliyor.

Sözleşme şahsen noter huzurunda alıcı ve satıcı tarafından imzalandıktan sonra sisteme kayıt ediliyor ve Tapu Kadastro Bilgi Sistemi’ne elektronik ortamda gönderiliyor. Bunun sonrasında da taşınmazın tapu kütüğüne tescili sağlanıyor.

Devir gerçekleştikten sonra düzenlenen tapu dokümanı ve öbür dokümanlar noter tarafından ilgisine teslim ediliyor. Süreçlerin tamamını şahsen noter tarafından yürütülecek olması ihtilafların önüne geçeceği nedeniyle katkı sağlayacağı düşünülüyor.

‘BÜYÜKŞEHİRLERDE YOĞUNLUĞUN AZALMASINA YARDIMCI OLACAK’

Noterliklerde sürecin yapılacak olması birtakım büyükşehirlerdeki iş yoğunluğunun azalmasına da yardımcı olacak ve kamu hizmetlerinin bilhassa bu noktada daha geniş bir alana yayılmasında bir alternatif oluşturacaktır.

İŞTE NOTERLERDE YAPILAMAYAN SATIŞLAR

Süreçle ilgili her satış süreci yapılamıyor. Yapılamayan süreçlere baktığımızda ;

-Takyidatlı taşınmazlarda bilhassa hak sahibi denetimlerinin net olarak noter tarafından yapılamaması nedeniyle bu çeşit takyidatlı taşınmazların satışı noterlerde yapılamıyor.

-Üzerinde şerh olan, ipotek olan taşınmazlar noterde satılamıyor.

-Aynı vakitte satış dışındaki talepler de noter tarafından yapılamıyor.

-Hisseli satışlarda payın bir ölçüsünün kişinin kendisinde bırakılması olarak isimlendirilen ipkalı satış yapılamıyor.

-Malik bilgileri ile tapu sicilindeki malik bilgilerinin eşleşmemesi durumunda süreç yapılamıyor.

‘BİRDEN FAZLA TAŞINMAZ İÇİN SÜREÇ YAPILAMIYOR’

-Bir müracaatta birden fazla taşınmaz için süreç yapılamıyor. Mesela tapuda tıpkı kişinin birden fazla taşınmazının tek bir seferde diğerine satabiliyoruz, noterde bu süreçlerin her biri için başka müracaat yapmak gerekiyor.

-Vekil noterliklerde satış süreci yapılamıyor.

-Yabancı gerçek ve hükmî şahısların taraf olduğu süreçler yapılamıyor.

-Derneklerin satıcı olduğu süreçler noterliklerde yapılamıyor.

-Gayrimenkul yatırım fonlarının satıcı olduğu süreçler yapılamıyor.

İlk günlerde idare planı, devremülk, kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş üzere aslında birtakım olağan betimlemeler nedeniyle de randevu alınamamış olsa da buna ait düzenlemeler yapıldı ve şu anda en azından idare planı üzere kat mülkiyetine geçiş üzere betimlemelerde müracaat sahibinin onayı alınarak en azından randevu alınmaya başlandı.

TAPU İLE NOTER ORTASINDA ‘EVRAK’ FARKI!

Sistem üzerinde bilhassa belediyelerden rayiç kıymet yazılarının resmi olarak eklenmesi isteniyor. Tapuda yapılan süreçlerde bunların ilgili belediyelerden entegre bir formda alındığı durumu vardı. Tekrar tapularda müracaat yapılırken alıcı ve satıcının kimlik bilgileri otomatik olarak çekilirken, noterlerde alıcı ve satıcının kimlik bilgilerinin yazılması ve evraklarının yüklenmesi gerekiyor.

Bugün siz noterden bir müracaat yaptığınızda kimlik fotokopisini yüklemeniz gerekiyor noterlerdeki kısımlarda birtakım ek evraklar yüklemek gerekiyor diyebiliriz.

Sistemde bilhassa bu cins entegrasyon imkanları arttıkça uygulamanın daha da artacağına yönelik kıymetlendirmemiz var.

‘E-DEVLET’TE KAYITLI MAİL ADRESİ OLMALI’

Bu sistemi kullanmak isteyen vatandaşların e-Devlet sistemine kayıtlı bir mail adresi olması gerektiğini unutmamaları gerekiyor.

NOTER HARCI ÖDEMELERİ NE KADAR?

Gene ayrıyeten tapu harcına ek olarak da taşınmazın pahasına nazaran 500 TL ile 4 bin TL ortasında ek bir hizmet bedeli noter harcı olarak ödeniyor olacaktır.

HAFTA SONU SÜREÇ YAPILABİLMESİ AVANTAJ MI?

Nöbetçi noterler aracılığı ile cumartesi ve pazar günleri de satış süreci yapılabilmesi öngörülüyor. Bu günlerde banka ve gibisi kurumlarda kimi kısıtlamalar olması nedeniyle tahminen vatandaşların bu çeşit tercihleri daha sonraki devirler daha faal değerlendirebileceklerini söyleyebiliriz.

Randevu verildiği günden itibaren tarafların noterde hazır bulunması gerekiyor. 10 gün içerisinde yapılmayan süreçlerde randevular iptal ediliyor.

‘TAPU DAİRELERİNE ALTERNATİF KANAL OLUŞTURABİLİR’

Aslında web tapu sisteminin gibisi Türkiye Noterler Birliği üzerinden Tapu Kadastro paylaşım modeli ile kurgulanmış durumda. Bu sistemin bilhassa kimi büyükşehirlerde ve ağır olabilen tapu dairelerinde alternatif bir kanal oluşturabileceğini kıymetlendiriyoruz.

Emlak işletmeleri olarak da bizlerin niyeti bilhassa ikinci el motorlu kara taşıtları ticaretinde olduğu üzere yetki evraklı emlak işletmelerinin sistemde yer almasının sağlanması ve yetki evrakı numaralarının satış sırasında noterliğe beyan edilmesi istikametindedir.

Aynı vakitte bu sistem Takasbank üzere ödeme sistemlerine, belediye entegrasyonuna, hukuksal şirketlerin yetkili bilgilerine ulaşması üzere farklı bilgilere de ulaşabilmesinin sağlanmasının değerli olduğunu düşünüyoruz.

Sistemin bilhassa entegrasyonlar sonrasında daha faal ve verimli kullanılabilmesinin yolu açılacaktır. Anadolu’nun birçok bölgesinde çok gereksinim duyulmayacak bir konu olacaktır.

ŞU ANDA YOĞUNLUK HALA TAPUDA MI?

Evet, şu anda gayrimenkul satışlarında yoğunluğun yaşandığı bir periyotta değiliz. Fakat birtakım bölgelerde esasen birçok tapu dairesinde sürecin yavaşlığı sürüyor. Süreçler ağır değil. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün Türkiye Tapu ismindeki projesi ile satış için yapılan müracaatlar öbür tapu daireleri tarafından süreç çerçevesinde hazırlanıp o tapu dairesinde bekleme mühleti azaltılabiliyor. Bu çeşit çalışmalar aslında mevcutta uygulanıyor. Vatandaşların biraz daha bu sistemi tercihi çok ağır olan bölgelerle hudutlu kalacaktır.”