Taban fiyat için geri sayım başladı: Kritik tarih 5 Haziran!
Asgari fiyata temmuz artırımı için geri sayım başladı. Yeni kabinenin açıklanmasının akabinde Taban Fiyat Tespit Komitesi çalışmalarına başlayacak. Pekala taban fiyat belirlenirken süreç nasıl işleyecek, orta artırım oranı nasıl belirlenecek? İşte ayrıntılar…
Asgari fiyatta gözler 5 Haziran’da. 5 Haziran’da TÜİK, mayıs ayı enflasyonunu açıklayacak ve bu sayıya nazaran taban fiyata yapılacak artırım oranı netleşecek. Pekala minimum fiyatta varsayımlar ne tarafta? Artırım oranı maaşlara nasıl yansıyacak? Merak edilen soruları Muhammet Bayram ve Öğretim Vazifelisi Tarkan Varlıklı, cevapladı.
Ekonomist Muhammet Bayram bu soruya, “Asıl buradaki parametremiz 500 dolar ve 6 aylık enflasyon, buna nazaran enflasyon sayısı çıkacak ve bununla birlikte de en büyük referans kıymetimiz sayın cumhurbaşkanının kamu çalışanına açıkladığı yüzde 45’lik artırım. Şayet refah hissesi da eklenirse yüzde 45’lik bir artış olmasını bekliyoruz” formunda cevap verdi.
Bayram, masadan çıkacak oranların maaşlara yansımasını ise “Burada senaryolarımız var. Yüzde 25 olursa yalnızca enflasyon dikkate alınırsa 10 bin 634 TL. Yüzde 30 olursa 11 bin 59 TL. Yüzde 40 olursa refah hissesi eklenmiş bir halde 11 bin 910 lira. Kamu personeline yapılan artırım referans kabul edilip birebir oranda yapılırsa 12 binler düzeyinde olur ki benim varsayımım yüzde 45’ler seviyesinde” halinde açıkladı.
PEKİ MUHTEMEL YÜZDE 45’LİK ARTIRIMIN PATRONA TESİRİNİ AZALTMAK İÇİN HANGİ FORMÜLLER UYGULANABİLİR?
Bayram bu soruya da “500 dolar düzeyinde kabul edilmiş bir sayı ancak patrona bir maliyeti var. Fiyatlar üzerinden tek tarife uygulanabilir. Tekrar birebir halde tarife güncellenebilir. Yine değerleme oranı arttırabilir. Yeniden burada fiyatların beyandan verme durumu var bunun da yolu açılmalı” kelamlarıyla cevap verdi.
ENFLASYON SAYILARINDA BEKLENTİ NE?
Ekonomistler, mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 0,07 artmasını bekliyor. Ankete katılan ekonomistlerin mayıs ayı için enflasyon beklentileri, en düşük yüzde eksi 1 ve en yüksek yüzde 2,4 aralığında yer aldı.
Ekonomistlerin mayıs ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 0,07) nazaran bir evvelki ay yüzde 43,68 olan yıllık enflasyonun yüzde 39,62’ye ineceği hesaplanıyor.
ASGARİ FİYAT SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?
Yeni kabine bugün açıklanacak. Taban fiyata orta artırım hükümetin önceliği olacak. Düzenleme için minimum fiyat tespit komitesi da çalışmalarına vakit kaybetmeden başlayacak. Takvimin bu ayın ortasında işlemesi bekleniyor.
KOMİSYON ORTA ARTIRIM İÇİN AY ORTASINDA ÇALIŞMALARINA BAŞLAYACAK
AYBÜ Öğretim Vazifelisi Tarkan Güçlü, minimum fiyat sürecine ait değerlendirmelerde bulundu. “Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı Taban Fiyat Tespit Kurulu’nun taraflarını davet edecek. Hem emekçi tarafı hem patron tarafı hükümet tarafı her birinden beşer temsilci olmak üzere 15 temsilci var. Kurul toplandıktan sonra çalışmalarına başlayacak. Bu ayın ortalarından itibaren taban fiyat tespit kurulunun olasıdır ki çalışmalara başlayacak.”
ASGARİ FİYAT NASIL BELİRLENECEK?
Zengin, kurulun taban fiyatı belirlerken nelere dikkat edeceğini şöyle anlattı: “Asgari Fiyat Tespit Komitesi, minimum fiyatı belirlerken ülkenin içinde bulunduğu ekonomik toplumsal durumu geçinme endekslerini genel fiyatlar düzeyine ve gerçekleşen tüketici fiyat endeksini dikkate alarak kararını verecektir.”
SAHA ARAŞTIRMASI SÜRÜYOR
Diğer taraftan Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı da tespit çalışmaları için saha araştırmasını sürdürüyor. Tüm kriterler kıymetlendirilerek yeni minimum fiyat belirlenecek.