Rekor sıcağa soğuk formül

MELTEM GÜNEŞ / Ankara – Dünya genelinde iklim değişliğinin tesirleri daha fazla hissedilirken, ortalama sıcaklık artışlarında da üst üste rekorlar kırılıyor. Daha fazla sıcaklığa, buna bağlı olarak da insan ve ekonomik kayıplara neden olabilecek “El Nino” Türkiye’de de kendisini göstermeye başladı. Sıcaklıkların yükselmesiyle elektrik tüketiminde de artışlar yaşanıyor. Meskende, ofiste, otelde, arabada, ticari binalarda kullanılan klima, buzdolabı, derin dondurucu, soğuk hava depoları, endüstriyel tip soğutma sistemlerindeki soğutucu gazlar da, ozon katmanı ve iklim üzerinde olumsuz tesirlere neden oluyor. İklim değişikliği ile gayret için ülkeler sürdürülebilir soğutma tahlillerini kendi iklim gündemlerine dahil etmeyi sürdürüyor.

4 derece artış

Soğutma, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde en önemli güç tüketicilerinden biri olarak kullanılıyor. Mısır, Ürdün, Lübnan ve Türkiye’de sürdürülebilir soğutmanın desteklenmesi ve yaygınlaştırılması için Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) da ortak olduğu “Cool Up” isimli bir proje yürütülüyor. Kelam konusu bölge, günümüzde global ortalamanın iki katı suratında ısınıyor ve bu bölgenin 2050 yılına kadar 4 derece daha sıcak olacağı varsayım ediliyor. Artan nüfus, kentleşme ve yükselen ömür standartları nedeniyle, bölgede güç talebinin 2040 yılına kadar yüzde 50 artması bekleniyor. Bu faktörler, soğutma talebinin çok süratli biçimde artacağını, global ısınmada büyük artış tehlikesi yarattığını gösteriyor. Bu nedenle, sıcaklık düzeyini artıran hidroflorokarbonları basamaklı olarak azaltmak, karbon emisyonlarını artırmaksızın verimsiz ekipman ve soğutucu akışkanları değiştirmek ve geri dönüştürmek ehemmiyet taşıyor.

Doğal soğutucuya geçiş

Çevre Bakanlığı’na bağlı İklim Değişikliği Başkanlığı, program kapsamında bir çalışma kümesi oluşturdu ve Ulusal Soğutma Aksiyon Planı hazırlamak için kolları sıvadı. Planın, Türkiye’deki soğutucu gazlardan kaynaklanan sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkıda bulunması hedeflenirken, doğal soğutuculara geçişte ve güç verimliliği yüksek ekipmanların teknolojik dönüşümünde bir strateji dokümanı olması amaçlandı. Plan hazırlanırken, soğutuculardan kaynaklanan emisyonlarla ilgili ulusal planlamalarla uyumlu olacak soğutma ekipmanı envanterini sağlıklı bir biçimde ele alacak ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için kapsamlı ve ilgili araçlarla entegre olmayı hedefleyen bir yaklaşım ile hareket edilecek.