Lojistikte gençlik aşısı beklentisi
AYLİN RANA AYDİN- Son yıllarda global bir sorun haline gelen şoför istihdamının artırılması uğraşları sürüyor. Türk lojistik bölümü depolama ve nakliyatta büyümesini sürdürürken, bilhassa şoförlerde yüksek olan yaş ortalamasının da düşürülmesi için çalışmalar devam ediyor. Lojistik dalı temsilcileri, yük taşıtı şoförlüğünün gençler için cazip hale getirilmesi gerektiğini belirtirken, bu alanda STK, kamu ve üniversitelerin de kolektif bir biçimde çalışması gerektiğinin altını çiziyor.
Geçtiğimiz aylarda yayınlanan Tırport’la 2022’ye Bakış Raporu’nda yer alan Memleketler arası Karayolu Nakliyatı Birliği’nin (IRU) datalarına nazaran, 2021 prestijiyle Avrupa ülkeleri ve ABD dahil dünyada hissedilir oranda nitelikli kamyon şoförü gereksiniminin bulunduğu ve açık durumların artmaya devam ettiği belirtiliyor. Raporda, yalnızca Almanya, İspanya, Fransa, Romanya, Polonya ve Danimarka’da geçen yıl şoför muhtaçlığının 83 bini geçtiği ve tüm Avrupa’da 600 binin üzerinde şoför açığı olduğu bedellendiriliyor.
Önlisans programı
Lojistik Derneği (LODER) İdare Şurası Üyesi Dr. Kayıhan Özdemir Turan, yük taşıtı şoför açığına yönelik olarak Kütahya Dumlupınar Üniversitesi ve LODER işbirliği ile ‘yük taşıtı şoförlüğü önlisans programı’ oluşturduklarını ve Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) sunduklarını belirterek, YÖK’ten programın kabulüyle ilgili onay beklediklerini açıkladı. Türk şoförlerin Avrupa’da iş bulabilecek deneyimde ve yeterlilikte olduğunu lisana getiren Turan, “Burada asıl sorun bugün değil de yarına yönelik… Gençlerin bu mesleği tercih etmemesi sebebiyle şoförlerin yaş ortalaması yükseliyor. Bu nedenle de gençlerin bu alana talebini artıracak bir yapıyla bizim hareket etmemiz gerekiyor. Aksi takdirde kısa müddet sonra yaşı yüksek olan şoförler de yaş hududuna takılacak. Buradaki hedefimiz aslında bir başlangıç yapmak. Şoför mesleğine bir toplumsal statü kazandırmak ve bu mesleğin üniversite mezunu olarak yapılabileceğini tabir etmek. Tıpkı vakitte bilhassa memleketler arası karayolu nakliyat dalında şoför maaş ve prim fiyatlarının cazip düzeylerde olduğunu ön plana çıkararak gençlerin ilgisini çekmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.
Bu programın başarılı olacağına inandıklarını fakat tek bir programdan mezun olacak 25 gencin dalın tüm gereksinimini karşılamaya kâfi olmayacağını ama tekrar de olumlu tesiriyle birlikte Anadolu’daki öteki üniversitelerde bu programın açılabileceğini lisana getiren Turan, şöyle konuştu: “Bir değil birden fazla program farklı üniversitelerimizde ve bölgesel kesim temsilcilerinin takviyesiyle açılabilir ve gençler için bu meslek cazip hale getirilebilir. Cazip gelir düzeyi ile ailelerine de takviye olabilirler. Bu mesleğe toplumda hak ettiği toplumsal statüyü kazandırmalıyız. Gençlerimize bilhassa memleketler arası taşımalarda ülkemizi yurtdışında temsil etme konusunda bu mesleğin çok bedelli olduğunu anlatabilirsek gençler de bu mesleği tercih edecektir.”
600 bin açık var
Tırport İdare Konseyi Lideri Dr. Akın Arslan ise, Avrupa’daki şoför açığının devam ettiğini lisana getirdi. IRU’nun raporlarına nazaran Avrupa’da 600 bin şoför açığı olduğunu ve kısa vadede bu açığın kapatılamadığını söyleyen Arslan, “Özellikle Türkiye üzere nitelikli genç nüfusa sahip ülkelerden şoför tedariki konusunda çalışmalar sürüyor” dedi. Tırport olarak buna yönelik gelecek devirde spesifik çalışmalar yapacaklarını kaydeden Arslan, “Türkiye’de adetsel olarak kamyon şoförü yüksek olsa da Avrupa’nın istediği kriterlerde AB yollarının konusunda bilgili, kâfi lisan bilgisine sahip, prosedürler konusunda yeterliliği olan şoför sayısı az. Avrupa yollarının daha düzgün öğrenilmesi için simülatörlerle eğitimler yapılabilir, bu mevzuya yönelik birkaç simülatör firmasıyla da görüştük” diye konuştu. Yaş ortalamasının 50’nin üzerinde olduğunu hatırlatan Arslan, kelamlarına şöyle devam etti: “Bu ortalama biraz düştü. 5-6 yılda bu yaş ortalamasının 35 yaş seviyelerine gelmesini bekliyoruz. Aslında yaş ortalamasını düşürmenin yanı sıra değerli olan 30 yaşındaki şoförün birkaç yıllık önemli bir deneyimle o düzeye gelmesi gerekiyor.”