Karadeniz’de ‘katil arı’ya karşı yapışkanlı tuzak!
Ana vatanı Çin olan, Türkiye’de birinci defa 2014’te Yalova’da ortaya çıkan, halk ortasında ‘katil arı’ ya da ‘gal arısı’ olarak bilinen ‘Dryocosmus kuriphilus’ tipi böcek, 2021’de Doğu Karadeniz ormanlarında görüldü. 2 yıl içerisinde Trabzon, Rize ve Artvin’deki kestane ormanlarını istila eden, ağaçların kol, yaprak ve tomurcuklarına yerleşerek yuva yapan böceğe karşı bölgede, ‘Torymus sinensis’ tipi böcekler tabiata salınarak biyolojik uğraş başlatıldı.
YAPIŞKANLI SARI TUZAK
Gal arısının yumurtalarını yiyen yararlı böcekli çabanın yanı sıra, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü ve Bursa Üniversitesi’nce feromon tuzaklı biyoteknik gayret metodu geliştirildi. Denemelerde, malt ve şeker içerikli preparatın yaydığı kokuya gelen böceğin ağaçlara asılan sarı renkli yapışkan tuzaklara yakalandığı gözlendi. Başarılı sonuç veren sistem, bölgedeki ormanlarda uygulanmaya başlandı.
BİYOLOJİK GAYRETE BİYOTEKNİK TAKVİYE
Bursa’daki testlerden başarılı sonuç alınan yeni sistemin, Doğu Karadeniz’in kestane ormanlarını gal arısından kurtarmak hedefiyle Trabzon’da devreye alındı. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü grupları, yararlı ‘Torymus sinensis’ böceklerinin salındığı Araklı ve Sürmene’deki kestane ormanlarına destek olarak 100 adet sarı yapışkan plaka ve malt preparatlı tuzakları astı.
‘BUNLAR DENEME AŞAMASI’
Trabzon Orman Bölge Müdürü Emin Yılmaz, biyotenik gayret formülüne ait, “Bursa Orman Bölge Müdürlüğü tarafından, Bursa Üniversitesi’yle yapılan çalışmalar sonucunda ikinci bir gayret hali olarak, feromon tuzaklı biyoteknik gayret formu benimsendi. Bunun çalışmaları devam ediyor. Biz de müdürlük olarak, bölgemizde ziyan gören alanlarda bu çabayı başlattık. Bu sene deneme alanlarında, zararlıyla uğraşın halini belirlemek için deneme çalışmaları yapıyoruz. Bunun için Araklı ve Sürmene’deki bal ormanlarımızda bu çabaya taraf çizebilmek için 100 tane feromon asarak çabayı başlattık. Bunlar deneme etabı. Çıkacak bilgilere nazaran artırılıp geliştirilmesi için çalışmalar devam edecek” dedi.
‘SARI RENK VE PREPARATIN KOKUSU GAL ARISINI CEZBEDİYOR’
Gal arısının cezbederek kendisine çekip plakalara yapışmasını sağlayan tekniği anlatan Yılmaz, “Bu biyoteknik çaba tekniği yeni bir çalışma. Geçen yıl Bursa Bölge Müdürlüğü mıntıkasında denendi. Tuzakta sarı renkli levha üzerinde yapışkan var. Böceğin bu renge geldiği gözlemlendi. Tekrar bir preparatla koku olarak destek gayeli 2 halde kullanıyoruz. Hem renge hem de kokuyu duyup gelip preparata yapışması ve böceğin imha edilmesini amaçlıyoruz. Böceği cezbetmek gayeli kullandığımız şeker ve malt karışımlı ekstra koku yayan ve böceğin buna geldiği tespit edilen bir preparat var” diye konuştu.
‘MÜCADELEMİZ AĞIR HALDE SÜRECEK’
Tuzaklara yakalanan ziyanlı böceğin popülasyonunu takip ederek çalışma alanını genişleteceklerini de kaydeden Yılmaz, “Feromonlara düşen ziyanlı böceğin popülasyona olan tesirini görmemiz lazım. Şu anda bunun için ana çalışma alanlarımızdan biri olan, daha evvel ‘Torymus sinensis’ böceğini saldığımız Araklı alanında yüklü olarak çalışıyoruz. Sürmene ve Köprübaşı civarındaki ormanlarda da feromon asmaya devam edeceğiz. Bunlardan çıkacak sonuçlara nazaran öteki alanlarda ağır biçimde gayretimiz devam edecek” tabirlerini kullandı.