Kapalı çıkmaya asma kata son!
DUYGU ERDOĞAN- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ‘Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ kapsamında Türkiye genelinde yapılarda can ve mal güvenliğini sağlamaya yönelik önlemler genişletiliyor. Edinilen bilgilere nazaran, bu kapsamda sürdürülebilir etraf koşullarına uygun yapı ve yapılaşma ile projelendirme ve kontrole ait düzenlemeler getiren yönetmelik içerisinde ‘Yapı Güvenliği’ alanında önlem teklifleri uzmanların görüşlerine açıldı. Hazırlanan taslak metne göre çeşitli bahislerde önlemler gündeme geldi. Düzenleme, 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli zelzeleler akabinde yine gündeme gelen ‘yumuşak kat’ ve ‘bitişik nizam yapılaşma’ konusunda da yeni tedbirler oluşturuyor.
Asma kat yapılamayacak
Tedbirler ortasında içerisinde konut bulunan binaların yer katlarında, zayıf kat tesiri oluşturan yüksek ticari işlevlere ait yeni kurallar yer alıyor. Buna nazaran, ticari yer kat yüksekliği 4.50 metreyi geçmeyecek. Yapının dizaynında Türkiye Bina Zelzele Yönetmeliğinde verilen A14 ve A15 tipi taşıyıcı sistemler kullanılacak. Kısa kolon oluşturulmaması, asma kat yapılamaması, binada kapalı çıkma yapılmaması koşullarının tamamının da sağlanması zarurî olacak.
Yine taslak metne nazaran, bitişik nizam yapıların sarsıntıda birbiri ile çarpışmasının (çekiç etkisi) önlenmesine dair düzenlemeler getiriliyor. Bitişik olarak yapılacak binaların arasında 2 kata kadar olan binalar için 3 santimetre, üzerindeki her kat için 1 santimetre olmak üzere derz boşluğu bırakılması mecburî olacak. Bu boşluğun dışarı bakan tüm cepheleri, yapıların salınım yapmasına pürüz olmayacak biçimde hafif materyaller ile kapatılarak can ve mal güvenliği temin edilecek.
4 kat ile sınırlandırılacak
Düzenleme kapalı çıkmalara ait ek kurallar getirecek. İçerisinde konut bulunan ve yer artı 4 kat ve üzeri olan binalarda kapalı çıkma yapılamayacak. Kapalı çıkma yapılamaması nedeniyle emsal haklarının kullanılamaması halinde ön bahçe aralığı 5 metre ve üzeri olan parsellerde, emsal ve taban alanı içerisinde kalmak ve yola 4 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile ön bahçeye 1 metre taşmaya müsaade edilecek.
Düzenleme, kamunun kullanımına mahsus binaların mimari proje ve müelliflerine ait kurallar da getiriyor. Bu cins binaların mimari proje müelliflerinin, kamuda, üniversitelerin mimarlık kısımlarında yahut meslek odasına kayıtlı özgür mimar olarak en az 5 yıl mesleksel deneyiminin bulunması, en az 10 bin metrekare ve 4 farklı yapının proje sürecinde etkin olarak yer alması yahut mimarlık ana bilim kolunda doktorasının bulunması kaidesi aranacak.
Yeni mezun mühendise hudut geliyor
İnşaat mühendislerinin statik proje imza yetkileri de düzenleniyor. Buna nazaran, yeni mezun inşaat mühendislerinin meslek odası kaydı her türlü statik proje hazırlamasına yetiyordu. Lakin yeni düzenleme ile yeni mezun inşaat mühendislerinin hazırlayabileceği statik projeler yer artı 4 kata kadar sonlandırılacak. Taban artı 4 kat ila 8 kat ortası statik projeleri hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az 3 yıl, 10 bin metrekare ve 4 farklı proje de deneyim kuralı getirilecek. 8 kat üzeri proje için ek olarak en az 5 yıl deneyim ile birlikte yapı ana bilim kolunda yahut zelzele mühendisliği ana bilim kolunda yüksek lisans kuralları aranacak.