‘Her gece kâbus görüyorlar’
Gökhan Karakaş – Savaş ve doğal afetlerde ziyan görmüş bölgelerde istekli çalışan Hudut Tanımayan Tabipler Örgütü, Türkiye’de sarsıntılardan etkilenen bölgelerde yürüttükleri çalışmaların sonunda hazırladıkları raporu yayınladı. İsviçre- cenevre merkezli MSF (Sınır Tanımayan Hekimler Örgütü) yaklaşık 8 bin depremzedeyle yüzyüze yapılan görüşmeleri derledikleri raporda, “İnsanlar daima tetikte olmaya devam ediyor, odaklanmakta ve uyumakta zorluk çekiyorlar. Kimileri her gece kabus görürken, kimileri unutkanlık yaşıyor, kimileri ise yemek yemek istemiyor. Artçı sarsıntılara maruz kalıyorlar, yaşadıklarını zihinlerinde daima canlandırıyorlar ve yeni bir felaketin gelebileceğine inanıyorlar” tespitlerine yer verdi.
1971 yılında Fransa’da kurulduktan sonra dünyanın her ülkesinde sıhhat ve pskilojik dayanağa muhtaçlığı olanlara yardım eden Hudut Tanımayan Hekimler Örgütü, sarsıntının akabinde hayatlarını yine inşa etmeye çalışan insanlara psikososyal takviye sağlama uğraşlarında Türkiye’deki lokal kuruluşlara dayanak veriyor.
Sorunlar arttı
Türkiye’de İmece İnisiyatifi, Maya Vakfı ve Yardım Konvoyu üzere mahallî kuruluşlarla ortak çalışmalar yürüten MSF yetkilileri, alandan gelen şu tespitleri aktardı: “Baharın gelmesiyle birlikte şiddetli yağmurlar sellere yol açarken meseleleri arttırdı. Zelzeleler hayatta kalanlar için daha az somut ancak çok değerli sonuçlara neden oldu. Depremzedeler, arama kurtarma grupları enkaz altından insanları kurtarmaya çalışırken onları bekliyordu. Yaşadıkları büyük travmaya karşın enkaz altından çıkarılan her cesedi teşhis etmek ve yakınlarından biri olup olmadığını denetim etmek zorunda kaldılar.”
Panik atak oldular
Travma sonrası gerilim belirtilerinin azalmadığına dikkat çeken MSF raporunda, “İnsanlar daima tetikte olmaya devam ediyor, odaklanmakta ve uyumakta zorluk çekiyorlar. Kimileri her gece kabus görürken, kimileri unutkanlık yaşıyor, kimileri ise yemek yemek istemiyor. Artçı sarsıntılara maruz kalıyorlar, yaşadıklarını zihinlerinde daima canlandırıyorlar ve yeniden bir felaketin gelebileceğine inanıyorlar. Felaketin ruhsal sonuçları insanları fizikî olarak etkiliyor. Bazen panik ataklara, kas ağrılarına ve yeme bozukluklarına neden oluyor. AFAD’a nazaran, 30 Mart tarihi itibariyle, 6 Şubat sarsıntılarından beri Richter ölçeğine nazaran 5’ten büyük olan 47, toplam da 22 bin 500 artçı sarsıntı meydana geldi.” denildi.
Birbirlerine takviye oluyorlar
Sınır Tanımayan Hekimler, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Gaziantep, Kilis ve Malatya üzere afetten etkilenen bölgelerde psikososyal dayanak sağlamaya çalışan örgüt ferdi ve küme çalışmalarıyla yaklaşık 8 bin bireye ulaştıklarını açıkladı. MSF; “Grup seansları iştirakçilerin bağ kurmasına ön ayak oluyor, insanları bir ortaya getiriyor ve sıkıntı anlarda birbirlerine takviye olmalarını sağlıyor. Psikososyal dayanak çalışanları insanları, hislerini, öykülerini ve zorlukları paylaşmaya teşvik ediyor ve hislerinin olağan olduğunu hatırlatıyor” bilgisini paylaştı.