Gündelikçiler için fazla mesai talebi

MİTHAT YURDAKUL Ankara – ILO Türkiye Ofisi’nin Türkiye’deki çalışmalarına dayanan raporuna nazaran, Türkiye’de mesken çalışanlarının sayısı net değil. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 datalarına nazaran bu sayı 220 binin üzerindeyken, mesken emekçilerini örgütleyen sendikalar tarafından sayının 1 milyonun üzerinde olduğu kestirim ediliyor. Sendikalara nazaran çok büyük çoğunluğunu bayanların oluşturduğu mesken personellerinin yüzde 90’ı toplumsal garantiden mahrum. Birçok konut çalışanı, kayıtdışı çalışıyor. Ziyanlı kimyasallara maruz kalan ve yetersiz güvenlik tedbirleriyle çalışan konut personellerinin çalışma şartlarının denetlenmesi de kolay olmuyor. Vazifelerini çoklukla meskenlerde yapan konut çalışanları, çeşitli ayrımcılık biçimlerine, şiddete ve tacize maruz kalıyor. 2020-2023 yıllarını kapsayan evraka nazaran, konut emekçileri ortasında çok sayıda göçmen de bulunuluyor.

Mesleki eğitim önerisi

Çalışmada, mesken işlerinin “iş”, mesken emekçilerinin “işçi” olarak tanınması, prim teşviklerinin aktifleştirilmesi gerektiği belirtilirken, meskenlerde çalışanlar için de fazla mesai fiyatı, yıllık fiyatlı müsaade hakkı tanınması gerektiği vurgulandı. ILO’nun çalışmasında, ayda 10 günden az ve 10 günden fazla çalışan mesken emekçileri ortasında toplumsal güvenlik haklarından kaynaklanan farkın da ortadan kaldırılması istendi. Mesken çalışanlarının sendika kurup üye olabilmesi de talepler arasındar yer aldı. ILO, mesken çalışanları için mesleksel yeterlilik sistemi geliştirilmesi ve meskenlerde temuzlik, bakım üzere vazifeleri yerine getirenlere mesleksel eğitim verilmesi teklifinde de bulundu.