Global iklim uyarısı: Sel riski artacak
Küresel iklim değişikliğinin tesirleriyle görülen ani lokal ve ağır yağmurların, can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanlara yol açtığı Karadeniz Bölgesi’nde son günlerde de kuvvetli yağışlar tesirli oldu. Yağış rejimindeki değişkenlik, toprak hareketlerine yol açan bölgede ani yağışlar, sel, taşkın ve heyelan tehlikesini de beraberinde getiriyor.
‘ARTIŞ YAŞANACAĞI GÖRÜLÜYOR’
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Meteoroloji’nin ihtarları sonrası bilhassa Batı Karadeniz Bölgesi’nde birçok vilayette altyapıda hasara yol açan sel, taşkın ve heyelanları kıymetlendirdi. Prof. Dr. Bektaş, Türkiye’de en fazla yağış alan bölgede yağış rejiminin değişkenlik göstermesini de global ısınma ve iklim değişikliği tesirlerine bağlayarak uyardı. Batı Karadeniz’de sel ve heyelanların geçen yıllara oranla daha etken olduğunu belirten Bektaş, “Küresel iklim değişimi hayat şartlarının değişimine özdeştir. Bölgesel iklim değişimi de daha dar manadaki hayat şartlarının değişimidir. Doğu Karadeniz Bölgesi’nin son 10 yıllık iklim değişimine baktığımız vakit bunun sonuçlarını net biçimde, her geçen yıl artarak etkilerini görüyoruz. Bölgesel ısınmaya bağlı olarak Karadeniz’in daima ısınması, bu mevsimde yaz muson yağışlarının daha sık ve etken olarak yaşandığını görüyoruz. Sellerin ana nedeni Karadeniz’in daima ısınması ve bu ısınmanın kıyı kısımlarında daima artan tesirli yağışlara neden olmasıdır. Bugün yağışların sebebiyet verdiği seller ve bu sellerin neden olduğu heyelanların sayısındaki artış ilerideki yıllarda devam edecektir” dedi.
Küresel iklim değişiminin fantezi olmaktan çıktığını kaydeden Prof. Dr. Bektaş, “Dere yataklarının daima işgal edilmesi hem sellerin ve heyelanların artmasına neden oluyor. Vatandaşlara bir ihtar yapıyoruz; artık yaz aylarında muson yağışlarının ve bunun getirdiği sellerin tehlikesi var. Birebir vakitte kara yollarında ve büyük yamaçlarda heyelan riski var. Halkın artık bu duruma hassas olması lazım. Kendi önlemini alması gerekir. Her şeyi de devletten beklemememiz lazım. Çok yağışlarda AFAD’ın verdiği ikazları dikkate almamız gerekiyor. AFAD hakikaten tesirli bir formda meteorolojik şartları halka duyuruyor. Global kuraklık, iklim değişimi ve buna bağlı bölgesel iklim değişimi fantezi olmaktan çıktı; hayatımızı etkileyen bir faktör oldu. Bu faktöre de hem ülke olarak hem de fert olarak ahenk sağlamak zorundayız” diye konuştu.
DÜNYA BEKLENENDEN FAZLA ISINDI
Dünyanın beklenenden fazla ısındığına dikkati çeken Prof. Dr. Bektaş, “Geçmiş jeolojik periyotlara baktığımız vakit dünyanın doğal ısınma devirlerinin biliyoruz. İklim değişiminin doğal bir süreç olduğunu biliyoruz. Fakat 1800’lü yıllardan itibaren endüstrinin gelişmesiyle global iklim değişiminde biz beşerler müdahalede bulunduk. Ne yaptık? Sanayi gelişince karbondioksit ölçüsü hem arttı hem de insan nüfusu arttı. Karbondioksit artınca dünyada bir sera tesiri oluşturdu. Bu sera tesiri 1800-1900’lü yıllarda o kadar tesirli değildi. Her geçen yıl karbondioksit ölçüsünün artması dünyamızın olağandan daha fazla ısınmasına neden oldu. Dünya bugün beklenenden 1,5 derece daha fazla ısındı; bu ısınma bizi felakete götürecek. Dünyadaki bütün ülkeler bir ortaya gelerek global iklim değişimini durdurabilecek yahut karbondioksit ölçüsünü azaltabilecek tedbirler alıyor. Ama bu tedbirlere kimi ülkeler gereğince alabiliyor. Kimi ülkeler bu tedbirleri gereğince alamıyor” tabirlerini kullandı.