Diyet yaparken karaciğeri iflasa sürükleyen hata! Zayıf olanlar da bilinmeyen yağlanıyor

Geçtiğimiz her geçen gün birçok kişi daha fit bir görünüme sahip olmak için başvurmadığı yol kalmıyor. Bilhassa süratli sonuç almak için hayli ağır diyet listelerine başvuran şahısları ise kimi tehlikeler bekliyor. Karaciğer yağlanması görülme oranının son vakitlerde arttığını söz eden Prof. Dr. Onur Yaprak, “Günümüzde fazla kilolu insanların dışında zayıf yahut olağan kilodaki bireylerde de karaciğer yağlanmasının arttı. Karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinin yüzde 5’inden fazlasının yağ hücresi haline gelmesiyle oluşur. Karaciğer yağlanması, günümüz dünyasının, artan en büyük problemleri haline geldi” sözlerini kullandı.

Yağlanma, karaciğerin olağan hücrelerinin yüzde 5’inden fazlasını yağ hücrelerinin oluşturmaya başlaması olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Onur Yaprak, “Yağlanmayı hafif derece, orta derece ve şiddetli derece olarak üçe de ayırabiliriz. Yağlanma oranı, dünya çapında büyük bir artış göstermekte. Bundan 20 yıl evvel yüzde 10 civarındayken, bugün her dört şahıstan birinin, yani toplumun yüzde 25’inin, karaciğeri yağlı diyebiliriz. Hatta Türkiye’de bu oran yüzde 30 civarında” diye konuştu.

ZAYIF OLSANIZ DA KARACİĞERİNİZ YAĞLI OLABİLİR

Prof. Dr. Yaprak, Karaciğer yağlanmasının en büyük nedenlerinden birinin metabolik sendrom olduğunu belirtti. “Eğer bireyde metabolik sendrom denilen bir durum, insülin direnci varsa yüzde 40 ile 80 oranı ortasında karaciğer yağlı demektir. Toplumun beslenme alışkanlığı değişti. Früktoz dediğimiz şekerden, hazır besinlerle beslenme başladı. Fruktozun karaciğerde, alkol gibisi bir iltihap oluşturması kelam konusu” diyen Prof. Dr. Yaprak, bilinçsiz yapılan diyetler, uzun mühlet açlığın da karaciğeri yağlandırdığını söyledi.

Metabolik hastalıklar da toplumda artmaya başladığına vurgu yapan Prof. Dr. Yaprak, “Genetik mutasyonlar ortaya çıkmaya başladı. Mesela PNLP LA3 diye bir gende oluşan mutasyon, zayıf yahut olağan kilodaki bireylerde de karaciğer yağlanması oluşmasına neden oldu.

Bir öteki neden ise kalıtımsal durumlar. Yani siz ne yaparsanız yapın, kilolu değilseniz bile karaciğeriniz yağlı olabiliyor. Zayıf bireylerde kas kütlesi kaybı da karaciğer yağlanmasına sebep olan kıymetli bir etken. Proteinden düşük beslenme, uzun vadeli açlık kas kaybına neden olur ve böylelikle bedende yağ dokusu oluşmaya başlar. Aslında dışarıdan kilolu görünmeseniz bile saklı yağlanma dediğimiz, kas dokusunun yerini yağ dokusunun alması da bilinmeyen yağlanmaya yol açıyor. Yeniden bu da karaciğer yağlanmasını beraberinde getiriyor” sözlerini kullandı.

YAĞLANMA SİROZ VE KANSER RİSKİNİ ARTIRIYOR

Karaciğerin olağanda pembe-kırmızı bir rengi, pürüzsüz bir yüzeyi ve yumuşak bir dokusu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yaprak, “Karaciğerin sertleşmesi, büzülüp küçülmesi, formunun bozulması, içinde yumrular oluşmasına ‘siroz’ diyoruz. Karaciğer aniden siroz olmaz, sağlıklı karaciğerin siroza dönmesi için yıllar gerekli. Karaciğerde siroz olmadan evvelki basamaklarda yağlanma ve/veya iltihap ve sertleşme gelişir.

İltihap güzelleşirken ‘scar’ yani nedbe dokusunun oluşumuna yol açar son etapta ise karaciğerde nodül dediğimiz yumrular oluşur. Karaciğeri yağlı olan şahıslarda 10 yılda karaciğer sirozu gelişme oranı yüzde 3. Karaciğer sirozu gelişen bireylerde, karaciğer kanseri gelişme ihtimali yüzde 10. Yağlanma geliştiği anda siroz ve karaciğer kanseri olma riskleri artar. Karaciğerde görülen yağlanma kolay yağlanma biçiminde kalabileceği üzere daha ileri evrelerde iltihapta eklenirse karaciğer sirozu gelişme riski de artar” diyerek kelamlarını noktaladı.