‘Depremzede’dir iki, üç kat öder!
ELİF ALTIN İstanbul – Bunların bir örneği de Konya’da yaşandı. Konya Cumhuriyet Başsavcılığı bir unsur imza attı. Konya’da zelzele bölgesinden ailelerin göç etmesi üzerine mesken kiralarını fahiş ölçüde artıran emlakçı ve mesken sahibi 47 kişi hakkında başka farklı Konya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. Haklarında TCK’nın 237’nci unsurunda yer alan “fiyatları etkileme” unsuru kapsamında soruşturma başlatıldı. Bu hata bir yıldan üç yıla kadar mahpus yahut isimli para cezasını kapsıyor ve uzlaşmaya tabi.
İkinci ayda zam!
Konya Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmanın ayrıntıları ortaya çıktı. Mağdurlardan yedisinin Kahramanmaraş merkezli zelzelede konutları yıkılan depremzede olduğu belirlendi. Konut sahipleri, zelzelenin üzerinden şimdi iki ay geçmesine karşın kiraya çıkan bu depremzedelere fahiş oranda artırım yapmaya kalktı. Bunu kabul etmeyen depremzedeler savcılığa başvurdu. Şüphelilerin, şikayetçi mağdurlardan ortalama kiralarının üç katı artırım istediği de belirtildi. Konut sahiplerinden biri ise kendisini savcılığa şikayet eden depremzede ile uzlaştı. Olağanda iki ay evvel meskeni 2 bin TL’ye tutan kiracı depremzede, mesken sahibinin kirayı 6 bin TL yapmak istemesine itiraz etti. Üç katı fiyat isteyen mesken sahibinin bu istismarından ötürü savcılığa verdi. Lakin konut sahibi uzlaşmak istedi. Kiracı ve mesken sahibi uzlaşınca savcılık evraka takipsizlik kararı verdi. Şu anda 46 kişi hakkında soruşturma devam ediyor.
Ortak akıl
Vatandaşları bu mevzuda bilgilendirmesi ve yönlendirilmesi için aradığımız kira hukuku ve kat mülkiyeti uzmanı avukat Olcay Göçüm ile Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar, fahiş atışların önüne geçilebilmesi için yasal düzenlemelerin kural olduğunu söyledi. Milliyet’e konuşan avukat Olcay Göçüm, “Türk Borçlar Kanunu’nda yasal düzenleme yapılarak yahut genelge yayınlanarak; sarsıntı, salgın üzere fevkalâde durumlarda, muhakkak bölgelerde yahut ülke genelinde, belirli tip konutlara yönelik olarak aylık kira bedeline ait sınırlama getirilebilir. Emlakçı ve konut sahipleri, arzın az, talebinin fazla olduğu bu üzere devirlerde hareket ve fikir birliği içinde hareket ederek kira bedellerini çok yüksekte tutup bireylerin fahiş bedel ile mesken tutmak zorunda bırakılmaya çalışılması TCK’nın 237’nci hususuna nazaran kabahat teşkil edebilir. Gerçekten TCK’nın 237’nci unsuruna nazaran; emekçi fiyatlarının yahut besin yahut malların bedellerinin artıp eksilmesi sonucunu doğurabilecek bir formda ve bu gayeyle palavra haber yahut havadis yayan yahut sair hileli yollara başvuran kimseye bir yıldan üç yıla kadar mahpus ve isimli para cezası verilir” diye konuştu.
Yasal düzenleme şart
Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar da, “Ev sahiplerinin keyfi yani kendi başlarına nazaran kiraların fiyatlarını yüzde 200-300 halinde artırmaları kiracıların çok büyük mağduriyetine neden oluyor. Bu keyfiyeti önlemek için yasal düzenleme yapılması kaide. O yasal düzenlemede de yüzde 25-30’u geçmemeli. Verilecek olan ceza da net olarak ortaya konulmalı. Diyelim ki yasal düzenleme yapıldı, bu yasal düzenlemeye uyulmuyor ya da yasal düzenleme yapılmadı, çok yüksek kira artışları yapılıyor. Bu mevzudaki var olan kiracılar ya da kiraya gitmek isteyen şahıslar savcılığa hata duyurusunda bulunsunlar. Her mahkeme, her hakim bu türlü Konya’daki üzere bir karar vermeyebilir. Bu yüzden yasal düzenleme şart” diye konuştu.