Bayan istihdama 2 kat daha uzak
ALEYNA SEVİM/İstanbul- Sabancı Üniversitesi ve KAGİDER’in hazırladığı “Türkiye’de Bayanların İş Gücüne Katılımı” raporu, bayanların istihdamda hala erkeklere oranla 2 kat geride olduğunu ortaya koydu.
Altunizade Dijital Kampüs’ünde kamuoyuna tanıtılan raporda, Z jenerasyonuna dahil 15-24 yaş ortası erkeklerin daha ataerkil toplumsal tavırları benimsediğine dikkat çekildi. Toplumsal Bilimler Fakültesi öğretim üyesi Esra Durceylan Kaygusuz tarafından sunulan rapora nazaran; bayanların iş gücüne iştiraki OECD ortalamasının ve benzeri olduğumuz ülkelerin çok altında. İstanbul’da 15-24 yaş ortasında her 3 bayandan bir tanesi ne istihdamda ne eğitimde. Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da ise bu oran yüzde 60’lara yükseliyor.
Tarımda yüksek
Güneydoğu Anadolu’da, Doğu Anadolu’da bayanların iş gücüne iştiraki çok düşük. Bu oran Karadeniz’de, Marmara’da, Batı Marmara’da, Batı Ege’de Akdeniz’de yükseliyor. Doğu Anadolu’da, Doğu Karadeniz’de, Güneydoğu Anadolu’da tarımın hissesi çok yüksek. Bayanın iş gücüne iştirakinin çok düşük olduğu bölgelerde tarımın hissesi çok yüksek.
Kadınların işsizliği erkeklerden fazla. 2009’a kadar benzerler lakin 2009’dan sonra bir ayrım başlıyor. Bayanların işsizlik oranı 2009 sonrasında artıyor. Tarım istihdamında bu fark önemli atıyor. Bayan tarım dışında istihdama katılmak isterse işsizlikle karşı karşıya kalıyor.
En düşük iş gücüne iştirak lise ve altı eğitim almış bayanlarda. Son yıllarda bayanların üniveriste mezuniyeti artsa da Güneydoğu Anadolu’da, üniversite mezunu bayanların oranı yüzde 10’u bulmuyor.
Z jenerasyonu erkeği eşitlikçi değil
Raporda elde edilen sonuçlar hakkında bilgiler veren Esra Durceylan Kaygusuz, bayanların eğitim oranı arttıkça işsizlik oranının yükseldiğine vurgu yaptı ve bayan ve erkekler ortasındaki maaş farkının en yüksek olduğu kümenin düşük nitelikli işler olduğunu kaydetti. “Evli bayanların ise evli erkeklere nazaran maaş farkları bekar bayanların bekar erkeklere nazaran maaş farklarından çok daha fazla. Evli bayanlar daha az maaş alıyorlar. Bu da meskende çocuk bakımından ötürü ayrımcılığa uğradıkları fikrini bizde çağrıştırdı” diyen Kaygusuz, “Erkekler daha ataerkil bayanlar daha eşitlikçi toplumsal cinsiyet normlarını benimsiyorlar. Bayanların eğitimi arttıkça eşitlikçi tavır benimseme oranı da artıyor. Erkeklerde ise bu durum o kadar gözle görülmüyor. Bayanlar daima bir evvelki nesle nazaran daha eşitlikçi tavırlar sergiliyorken erkeklerde bu farklı. Z Nesli dediğimiz jenerasyon bizim data setinde 15-24 yaş ortası dediğimiz genç kuşak erkekler kendilerinden evvelki her kuşaktan çok düşük. Genç kuşak daha ataerkil toplumsal tavırları benimsiyor. Son yıllarda Türkiye ve dünyada bayanın hem eş hem anne pozisyonunun toplumsal siyasetlerde o kadar çok ön plana çıkarılmasının bilhassa genç nesil erkeklerde tesirini gördüğümüz fikrini bizde uyandırdı” bilgilerini aktardı.