Bakan Tunç’tan ‘arabuluculuk sistemi’ açıklaması: Yüzde 70’i mutabakatla sonuçlandı

“Adalet Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Adana Sanayi Odası işbirliğinde kentteki bir otelde ‘Yargı ve İş Dünyası Sempozyumu’ programı düzenlendi. Ticaret ve mukavele hukuku çerçevesinde yaşanan patron sıkıntıları ve uyuşmazlık tahlil formüllerinin münazara edilmesi için düzenlenen programda konuşan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, emekçilerinde meselelerinin savunulması gerektiğini ve emekçilere her vakit hakkının verilmesi gerektiğini belirtti.

“Adana’ya 1.7 milyar TL yatırım”

Adalet Bakanlığının bugüne kadar Adana’ya 1.7 milyar TL yatırım yaptığını vurgulayan Bakan Tunç, “Deprem bölgesinde bugüne kadar 31 yeni mahkeme kurduk. Bunların 2 tanesi isimli ve 2 tanesi idari istinaf mahkemesi. Yargının iş yükü giderek artmakta. Hasar tespitleriyle ilgili idari ve tazminata ait davalar ağırlaşacak. 12 bin 638 tutuklu ve mahkumu öteki cezaevlerine naklettik. Hasarlı ve az hasarlı olanları süratli bir formda tamir ettik. Zelzele bölgesine bugüne kadar 473 milyon lira harcama yaptık. Adana’mızda Adalet Bakanlığımızın yatırımları sürat kesmeden devam ediyor. Bugüne kadar Adalet Bakanlığı olarak 1.7 milyar yatırım gerçekleştirdik. Bu sayısı revize ettiğimizde çok daha yüksek bir sayı ortaya çıkacaktır. Kozan adliye binasının imali devam ediyor. 2024 yılında hizmete açacağız. Karaisalı ve Yumurtalık adliye binaları inşaatları devam ediyor. Karataş’ın adliye sorununu çözeceğiz. Yargı çalışanları için 232 adet konut gereksinimi var bunu da yatırım programına dahil ettik” tabirlerini kullandı.

“Yatırımcı, keyfi uygulamalarla karşılaşmayacağı ortam ister”

Türkiye’nin bir hukuk devleti olduğunu ve herkesin hukuken inançta olduğunu anlatan Bakan Tunç, “Hukuk ve iktisat bağlantısı kıymetli. Yatırımcı öngörülebilirlik ister. Türkiye Cumhuriyeti Devleti bir hukuk devletidir. Her bir fert hayatının her anında hukuken inançta olduğunu hissetmelidir. Yatırımcıda keyfi uygulamalarla karşılaşmayacağı bir ortam ister. Hepimizin ortak kabul edeceği, iktisadın ana sütunu inançtır. Bunlarda hukuk devleti olmakla mümkündür” dedi.

“Yargımız, kuyumcu terazisi titizliğiyle hareket etmeye devam edecek”

Hain darbe teşebbüsünde yargı mensuplarının çok ehemmiyet arz ettiğini anlatan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, daha sonra şunları söyledi:

“Yarın 15 Temmuz. Hain FETÖ darbe kalkışmasının üzerinden 7 yıl geçti. Bu kalkışmayı milletimiz büyük bir kahramanlıkla önledi. Milletimiz meydanlara koştu ve çıplak elleriyle tankların önüne koştu. O gecenin zifiri karanlığını aydınlığa çevirdi. Milletimiz başkanının kelamını, imajını bekledi. Başkanı milletine, milleti başkanına güvendi. Her 2 inanç başarıyı sağladı ve ülkemizin uçurumdan dönmesi sağlandı. Bu vatan için canlarını feda eden şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. 15 Temmuz gecesi kahramanlık gösteren yargı mensuplarını da kutluyorum. O gece cübbelerini giyip ‘hazır ol’da bekleyen bir yargı sistemi değil, milletin hakkına, hukukuna tecavüz edenleri soruşturan ve millet ismine hesap soran bir yargı sistemini gördük. O gece kahramanca uğraş eden yargı mensuplarımızı kutluyorum. İşte demokrasi ve insan haklarına sahip çıkmak budur. Milletimiz bütün dünyaya büyük bir bildiri verdi. İnsan hakları çabasının, demokrasi uğraşının nasıl yapıldığını gösterirken yargımızda demokrasinin nasıl korunacağını göstermiş oldular. Katkısı olan herkese şükranlarımızı sunuyoruz. Burada uğraş bitmedi. Yargının soruşturmaları başladı. Bunlar hukuk içerisinde gerçekleşen soruşturmalardı. Birileri farklı tenkitler yapabilir fakat kati suretle bu türlü bir şey kelam konusu değil. OHAL ilan edildikten sonra OHAL kararnameleri yargıya getirilemezdi lakin biz o kararnameleri TBMM’ye taşıdık ve TBMM’nin kontrolünden geçen kararnameler anayasa mahkemesinin kontrolüne açılmış oldu. Hak arama yolunu yargıya açmış olduk. 120 bin kamu vazifelisi ihraç edilmişti. Bunlardan 20 bini OHAL komitesinde mesleklerine geri iade edildiler. Bu çabayı hukuk içerisinde yaptık. Hukuk dışına çıkmadan bu çabayı yaptık. Bundan sonra da tekrar titiz davranmaya devam edeceğiz. Yargımız, kuyumcu terazisi titizliğiyle hareket etmeye devam edecek.”

“Kiracı ve konut sahipleri de artık arabulucuya gidecek”

‘Adalet Komisyonu’nda kabul edilen arabuluculuk sistemi sayesinde yargının birçok bahiste yükünün hafiflediğini anlatan Bakan Tunç, “Biz ahilik geliyoruz. Biz bu mevzuda daha başarılı olmalıyız. Biz bu bahiste dünya ülkelerine örnek olmalıyız. Onlar bizden almalılar. Bu manada da arabuluculuğu en yatkın millet biziz. Hasebiyle arabuluculuğu geliştirmeye devam edeceğiz. Zira arabuluculuk taraflar ortasında barışı sağlayan ve münasebetiyle toplumsal uzlaşmayı sağlayan çok kıymetli bir formül. Biz arabuluculuğun gelişmesi noktasında bakanlık olarak gerek yasal düzenleme gerekiyorsa ki kimi konular da gerekiyor. Bunlara düzenleme yapacağız. İş mahkemelerinde birinci çıktığında, zaruriydi. Dava koşuluydu. Tüketici mahkemeleri ve ticaret mahkemelerinde de dava kuralı oldu. 1 Eylül’den itibaren de kira uyuşmazlıklarında orta buluculukta, dava kuralı olacak. Yani taraflar dava açmadan evvel arabulucuya gitmek zorunda kalacak. Bu manada hem kiracı ve kiralayan mahkemeye düşmeden sorunun daha barışçıl bir halde çözülmesini sağlayacak hem de daha kısa ve daha az masrafla çözülmesini sağlayacak. Kısa müddette haklarına kavuşmalarını sağlayacak. Yalnızca kira değil, komşuluk hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıklar olabilir, tekrar ticari alanda paydaşlığın giderilmesi davaları da mecburî orta buluculuk çerçevesine alındı. 1 Eylül’den itibaren de bu sistem uygulanmaya başlayacak” tabirlerini kullandı.

“Arabuluculuk yüzde 70 muahede sağlıyor”

2013 yılından bu yana arabuluculuk sistemine 4 milyon 477 bin müracaat yapıldığını vurgulayan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “2 milyon 840 bini mutabakatla sonuçlandı bu evrakların. Yüzde 70’i bu evrakların muahede ile sonuçlanmış. 1 mahkeme yılda bin belge çözümlese 2 bin 800 mahkemenin iş yükünün azalmasına vesile oldu. Singapur kontratını imzalayan 55 ülkenin en önde gelenlerinden biriyiz. Ticaret artık coğrafyadan ibaret değil. Hasebiyle bu manada da ticari uyuşmazlıklarda milletlerarası hukuk sistemi olan Singapur kontratına taraf olmamız çok değerli. Bu manada da ticaret ve yatırım alakalı kontratının uygulanması ülkemiz açısından da yararlı olacağına inanıyoruz. Doğal tekrar iş dünyasını ilgilendiren yargıda bilhassa dijitalleşme ticari davalarda hem arabuluculuk sisteminin gelmesi dijital dönüşümün sağlanması hem yargının hızlanmasını sağlamış olacak hem de vatandaşlarımız için, şirketlerimizin haklarına kavuşabilmesi için değerli düzenlemeler. E-duruşma sayesinde avukatlarımız, şirketlerin de avukatları kendi ofislerinden, Türkiye’deki diğer bir vilayetteki duruşmaya bağlanabiliyorlar ve böylelikle vakit kaybından kurtulmuş oluyorlar. 15 Eylül 2020 yılından bu yana 932 bin 981 e-duruşma gerçekleşmiş 2 bin 645 mahkemede. 1 milyon avukatımız adliyelere koşmaktan kurtulmuş. E-tebligatta çok değerli. Orada da 160 milyon 515 bin e-tebligat gerçeklemiş. 5 bin 618 ton kağıt tasarrufu demek. Bu kıymetli bir maliyet” dedi.

Öte yandan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, insan hakları hareket planı hazırlıkları olduğunu kelamlarına ekledi.

“Arabuluculuk ile yargı üzerindeki yük azaldı”

TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu ise Adalet Bakanlığı ile her vakit görüştüklerini ve meselelerine çok çabuk tahlil bulduklarını söyledi. Hisarcıklıoğlu, “Adaletin vaktinde tecelli etmesini sağlayacak formüllerin yaygınlaşmasına uğraş ediyoruz. Ticari itiraflar ahilikte çözülürdü. Biz bunu unuttuk lakin batı bunu bizden alıp geliştirdi. Biz ise geçmişimize tekrardan dönüyoruz. Odalarımız internet ve DASK çerçevesinde bütün uyuşmazlıklarda arabuluculuk yapmaya başladı. Bugün 65 vilayette 120 oda ve borsa bünyesinde arabuluculuk ve tahkim merkezi bulunmaktadır. Bu sistemin kullanılması her geçen gün artıyor. 4 milyona yakın belge mutabakatla sonuçlandı. Bugüne kadar en az 8 milyon vatandaşımız mahkemeye gitmeden arabuluculuk yolunda muahede sağladı. 8 milyon kişi helalleşerek anlaştı. Bundan hoş bir şey olamaz. Adalete erişim hızlandı. Gelen evrakların yüzde 70’inde uzlaşma sağlandı. Yüzde 30 yargıya gidiyor. Yargının üzerindeki yükte azaltıldı” sözlerini kullandı.

“Bir ülkede adalet güçlüyse iktisatta güçlüdür”

İş dünyasını arabuluculuğa teşvik eden Hisarcıklıoğlu, daha sonra şunları kaydetti:

“Tüm ticari ihtilaflarınızı burada hem daha süratli hem de daha ucuz bir formda çözeceksiniz. Odalarımızın sizlere sunduğu imkandan kesinlikle faydalanın. Ticari hayatta vakit en değerli sermayedir. Her düzenleme bizim için değerli ve kıymetlidir. Esasen bu nedenle gelişmiş ekonomilerde ticari uyuşmazlıkların yüzde 75’i arabuluculuk ile sonuçlanmaktadır. İş ilişkilerimizi kurarken garantide olmak isteriz. Yatırım yapmak risk almak demektir. Öbür ülkede yatırım yapmak ise daha büyük risktir. Lakin tahkim üzere bir yargı merciinin bulunması iş yapmanın olmazsa olmazı olmuştur. TOBB Tahkim Divanı ile iş dünyamızın ve yatırım yapacak insanların yanında olduk. Hukuk güçlü olursa insanların birbirine ve kurumlara olan itimadı artar. Adalet bir ülkede güçlüyse o ülkenin iktisadı de güçlü olur. Bizim kültürümüzde hukukun yeri çok değerli. Mülkün temelinde adalete inanan bir milletiz. Adalet terazisinin istikrarını korumalıyız. Haklının güçlü olduğu bir ülke istiyoruz.”

Düzenlenen programa Adana Valisi Süleyman Elban’ın yanı sıra kent protokolü, yargı ve iş dünyası temsilcileri katıldı. Konuşmaların akabinde program basına kapalı devam etti.