Arsa yatırımında dolandırılmayın!
Duygu Erdoğan – Arsa yatırım iştahı devam ederken, alım yapılmak istenen kentler de çeşitleniyor. İstanbul yakınında Trakya yüklü şekillenen arsa yatırım piyasası Karadeniz’den Ege’ye uygun alanları çoğaltıyor. Lakin arsa yatırımı yaparken çok dikkatli olunması konusunda uzmanlar uyarıyor: Yatırım yapmak isterken dolandırılmayın…
Pandemiden bu yana son üç yıldır arsa yatırımına olan talep, konut yatırımcısından süratli hareket ediyor. Bunun en kıymetli nedenleri ortasında orta ve küçük ölçekli yatırımcının kolay ulaşabildiği bir yatırım aracı olması dikkat çekiyor. Konut ve iş yeri üzere büyük yatırımlara erişemeyen tüketici, yatırımını yerde kıymetlendiriyor. EYT’lilerin tazminatlarını kıymetlendirecek bir alan araması ve sarsıntılar akabinde gelişen tasayla prefabrik gibisi mesken yapmak isteyenlerin ilgisi de arsa talebini güçlendiriyor.
Ancak arsa her ne kadar ‘iyi bir yatırım’ olarak görülse de dolandırıcıların yahut iş bilmeden satış yapanların sorun çıkarmasına epeyce açık bir alan. Uzmanlara kulak vererek dolandırılmaktan yahut yanlış süreç yapmaktan korunabilirsiniz… Emart Gayrimenkul Kurucusu İstek Turan, bu hususta şu teklifleri sunuyor:
1Arsa üzerindeki şerhler çok kıymetli: Birincisi tarım yeri alıyorsanız üzerinde şerh olabilir ve tarım dışında kıymetlendirilmesi mümkün olmayabilir. “Birkaç yıl sonra buraya küçük bir mesken yaparım” diye düşünüp alıyorsunuzdur fakat yapamazsınız. Satıcı size ilgili yerde inşaat müsaadesi olduğunu söyleyebilir ancak bunun teyidini kesinlikle resmi kurumlardan almanız gerekiyor.
2 Paylı emlakta problemler çıkabiliyor: Paylı emlakta en büyük risklerden biri büyük hissedarların farklı tüzel yollar ve davalarla küçük hissedarların yerlerini düşük fiyatlara alabilme ihtimalidir. Öbür bir husus paylı yerinize bir süreç yapmak istediğinizde başka hissedarların da isteğinin alınması gerekebilir. Bu yüzden paylı tapu yerine tapusunda ‘tam’ yazan yerleri almak her vakit daha yeterlidir.
3 Alacağınız yere kesinlikle ayak basın: Yeri kesinlikle gidip görmelisiniz. Dijital ortamda o denli hileler var ki bazen biz bile hayrete düşüyoruz. Çeşitli fotoğraf hileleriyle arsa daha cezbedici hale getirilebiliyor ve bu durum fotoğraf üzerinden fark edilmeyebiliyor. Şayet güvendiğiniz bir aracı varsa o sizin isminize gidebilir.
4 Resmi kurumlara sorulmalı: Alacağınız yere ayak basıp kendi gözlerinizle gördükten sonra yapmanız gereken şey ilgili belediyeye ve tapu dairesine gitmek ve ‘ben burayı almak istiyorum’ demek. Size kesinlikle bilgi vereceklerdir. Örneğin almak istediğiniz yer mera yeri çıkabilir ziraî yahut farklı bir emelle asla kullanamazsınız. Zeytinlik vasfında olabilir, 2B orman yeri olabilir, hazinenin de kelam sahibi olduğu bir yer çıkabilir.
5 Hayal satanlara dikkat edilmeli: Arsa alırken size hayal satanlar çıkacaktır. “Buradan 3 sene sonra yol geçecek, hastane yapılacak, çok katlı imar müsaadesi olacak vs” üzere şeyler söylenebilir. Bilhassa haritacıların isimlerini kullanarak geleceğe dönük kelamlar verilebilir. Bu üzere durumlarda yalnızca öngörebileceğiniz riskleri satın almaya dikkat edin.
6 Kurumsal yapılar aracılığıyla süreç yapılmalı: Arsa alımında yanlış bilgiye yönelmemek için sağlam bir kurumsal aracıyla çalışmakta her vakit yarar vardır. Bahsettiğimiz tüm ön araştırmaları sizin isminize yapacak olan muteber aracı size vakit ve hakikat bilgi avantajı sağlar.
Bu bölgeler pahasını katladı
Türkiye’nin çabucak her kentinde arsa talebi ve buna bağlı olarak fiyatları da artıyor. Trakya’nın Kırklareli, Tekirdağ, Edirne üzere vilayetleriyle öne çıktığı talep artışında; kıyılarda Muğla’nın ilçelerinden İzmir’in ilçelerine kadar arayışlar sürüyor. İstanbul yakınında ise Sakarya ve Kocaeli’nin yükselişi var. Ankara’da ise Temelli, Polatlı, Hisarlıkaya üzere bölgeler bu periyotta çok fazla talep görüyor. Karadeniz’de ise pek çok kent bedellendiriliyor. Yeri, pozisyonu ve büyüklüğü ile imar planına nazaran emlakta 2 katından 10 katına kadar fiyat artışları yaşanıyor.