Anaokulunda yapay zekâ eğitimi

Önder Yılmaz – Sanayide robot kullanımının yaygınlığı açısından Çin, Japonya, ABD, Güney Kore ve Almanya’nın global pazarın yüzde 76’sına sahip olduğu aktarılan çalışmada, endüstriyel robot kurulumunda Çin’in yüzde 44’lük hisseyle tek başına dünya başkanı pozisyonunda olduğu kaydedildi.

Dijital hastane

TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı’nın hazırladığı “Endüstri 4.0” yapay zekâ araştırmasında, Sanayi 4.0’ın sıhhat alanında; hastane bilgi sistemlerinden manzara tahlili sağlamaya, laboratuvar ölçüm aygıtlarından ilaç dalına; hastalar, profesyoneller ve başka paydaşlar için sıhhat hizmetlerinde sanallaşma, şahsileştirme ve sıhhat sanayisiyle düzgünleşme sağladığı belirtildi. Araştırmada hastanelerin dijitalleşmesi konusunda şu kıymetlendirme yapıldı:

“Endüstri 4.0, sıhhat dalında ‘hastanelerin dijitalleşmesi’ sürecine önemli katkılarda bulunmuştur. Bütün bilgiler, dokümanlar ve tıbbi imajlar, elektronik ortamda süreç görebilmektedir. Hastanede kullanılan tüm aygıtlardan gelen datalar Hastane Bilgi İdare Sistemine (HBYS) entegre edilmektedir. Bu aygıtlardan alınan datalar ile klinik yol oluşturulması ve doktor ile hemşirelere kılavuzluk etmesi sağlanabilmektedir. Tüm dataların tahlili eş vakitli olarak yöneticiye iletilebilmekte, oluşturulan iş zekâsı ile kurum için katma bedeller çıkarılıp uygulamaya konulabilmektedir. İlaç idaresi, kan eserleri, anne sütü idaresi ve kan numunesi süreci için ‘beş hakikat kuralı’ (doğru vakit, yanlışsız hasta, gerçek doz, gerçek uygulama yolu, hakikat ilaç/kan ürünü/anne sütü) hemşirelik uygulamaları esnasında sistem üzerinden izlenebilmekte ve kaydedilebilmektedir.”

Yeni eğitim modeli

Araştırmada, Sanayi 4.0’da eğitim modeli de aylık başlık altında incelendi. “Endüstri 4.0 eğitim modeli; üst seviye düşünme maharetleri gelişmiş, dijital teknolojiden yararlanan, şahsileştirilmiş data ve açık kaynak içeriği kullanan, global manada ilişkili olan, teknolojik dünyanın gereksinimlerine karşılık verebilen nitelikte, bilgiyi üreten ve transfer edebilen, dizayncı bireyler ve tertipleri içermektedir” denildi. Sanayi 4.0’ın bireylere, çocukluktan okul devrine, oradan iş hayatına daima öğrenmeyi sağlayan, güçlü bir rol edinip fark oluşturmalarına yardımcı olan bir eğitim sistemini öngördüğü kaydedildi. Açıklık prensibi, şahsileştirme, enformel eğitim programları, yer ve vakitten bağımsız yeni eğitim yaklaşımları ile sanal gerçeklik, buluttaki sınıf, interaktif kitaplar, görüntü ve animasyonlar üzere yeni eğitim teknolojilerinin desteklendiği belirtilen araştırmada, “Bu süreçte öğretmenler yalnızca bilgi aktaran değil, marifet kazandıran, birlikte yapan, mesleksel ve şahsî açıdan kendini daima geliştiren birey olarak görülmektedir” sözleri kullanıldı. Sanayi 4.0’a adapte olabilmek için insan gücünün eğitilmesi, okul öncesinden itibaren kodlama dersleri ve yapay zekâ eğitimlerinin başlaması gerektiği tabir edilen araştırmada, bu sayede öğrencilerin analitik ve sistematik düşünme yetisi kazanabileceği, finansal okuryazarlık eğitimi verilerek de istekle muhtaçlık ortasındaki farkı anlayan bireylerin yetiştirilmesinin mümkün olabileceği anlatıldı. Eğitim müfredatının her evresine Sanayi 4.0 teknolojine ait ögelerin yerleştirilmesi gerektiği kaydedilen araştırmada, ülkelerin STEM-A (Fen Bilimleri, Teknoloji, Mühendislik, Matematik artı Sanat) Eğitimi’yle eleştirel düşünen, sorgulayan, yaratıcı; fen, matematik ve teknoloji okuryazarı, web araçlarını yeterli kullanan ve Sanayi 4.0 konusuna hâkim bireylere gereksinim duyduğu belirtildi. STEM-A’da “dikkat çekme-giriş, keşfetme, açıklama, derinleştirme, değerlendirme” den oluşan “5E öğrenme modeli”nin kullanıldığı vurgulanan araştırmada, bilhassa mesleksel eğitim alanında kıymet kazandığı, gençler tarafından özümsenmesinin büyük değer taşıdığı lisana getirildi.

Kuzey Amerika açık orta önde

Ülkelerin Sanayi 4.0’a ahenginin farklılık arz ettiği lisana getirilen araştırmada, Çin’in teknoloji çeşidi bazında bakıldığında Asya robot pazarında başkan iken yapay zekâ alanında Kuzey Amerika’nın açık orta önde olduğu belirtildi. Avrupa’da ise Almanya, İsveç, Avusturya ve İrlanda’nın kıymetli ara kat ettiği, dünyadaki 100 ülkeden 25’inin önder, 7’sinin potansiyeli yüksek, 10’unun gelecek için riskli, kalan 56’sının ise olgunlaşmamış ülke kategorisinde yer aldığı tabir edildi. Japonya, Güney Kore ve Almanya’nın “üretim yapısı” açısından en ileride önder ülke olduğu aktarılan çalışmada, “üretim dinamikleri” yani üretim sistemlerinin ahengini mevzu alan, teknoloji ve inovasyon, beşerî sermaye, global ticaret ve yatırım, kurumsal çerçeve, talep ve sürdürülebilir kaynaklar bileşenlerine nazaran ise ABD, Singapur, İsviçre ve Birleşik Krallık’ın birinci sıralarda yer aldığı kaydedildi. Endüstride robot kullanımının yaygınlığı açısından Çin, Japonya, ABD, Güney Kore ve Almanya’nın global pazarın yüzde 76’sına sahip olduğu, endüstriyel robot kurulumunda Çin’in yüzde 44’lük hisseyle tek başına dünya önderi pozisyonunda olduğu tabir edildi.