‘Amacımız Antakya kültürünü korumak’
Çiğdem Yılmaz – Yüreklerimizi yakan yıkıcı sarsıntıdan sonra Antakya’da esnaf yavaş yavaş dükkânlarını açmaya başladı. Esnaf, “Amacımız para kazanmak değil, Antakya’nın kültürünü korumak” diyor.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’taki zelzelelerin büyük yıkıma neden olduğu Hatay’a Milliyet olarak felaketten yaklaşık 21 saat sonra varmıştık. Kent adeta savaş alanıydı. Beş ay sonra geldiğimizde kent koca bir beton yığını halindeydi ve büyük bir sessizlik hakimdi. Ağır hasarın yaşandığı Antakya’da az da olsa hareketlik vardı.
Kentin en değerli tarihi yerlerinden olan Uzun Çarşı ve etrafında dükkânların yüzde 30’u açılmış, yüzde 10’u da açılma kademesinde. Dükkânlarını açan esnaf, Antakya kültürünün ölmemesi ve ayakta durması için dükkânlarını açtıklarını söyledi. Kendi imkanlarıyla iş yerlerini tekrar açan çarşı esnafı Milliyet’e konuştu.
Antakya’da 1948 yılından beri hizmet veren en bilinen tarihi tatlıcı Fansa Tatlı, sarsıntıdan sonra kepengini açan birinci yerlerden biri. Tarihi tatlıcının sahibi Şahap Fansa, Antkaya’da üç şubelerinin olduğunu, ikisinin sarsıntıda yıkıldığını söylüyor. Fansa, “Amacımız şu an para kazanmak değil. Ben her gün 50 kilometre yol geliyorum. Bu kültürün devam etmesini istiyoruz, tarihi bir geçmişi var ve ayakta durmasını istiyoruz. Buradaki en büyük ıstırap da sık sık elektriklerimiz kesiliyor” diyor.
‘Gidecek yerimiz yok’
Çarşıdaki 40 yıllık Hançer Usta’nın Yeri de açılan dükkânlardan biri. 40 yıllık dükkan haytalı, (hergele, bici bici) tatlısı ile bölgede ün yapmış bir tatlıcı. Hafif hasarlı olduğunu öğrendiğimizde dükkânın duvarlarında da gözle görülür büyüklükte çatlakların olduğu dikkatimizi çekiyor. İş yeri sahibi Mehmet (lakabı Hançer) Gündüz de gayelerinin para kazanmak olmadığını belirtip, “Bir yerden başlamak gerekiyordu, biz de dükkanlarımızı açtık. Hedefimiz çarşının eski canlılığına kavuşmasını sağlamak” diye konuşuyor.
Yüz yıllık “Mumbar Hikmet”in sahibi Mustafa Çelikkol (64) ise sarsıntıdan kısa mühlet sonra dükkânı açtıklarını söyleyerek, “Gidecek bir yerimiz, yapacak diğer işimiz yok. Emekliyim, dükkandan bir beklentim yok, tek istediğim bu kültürün yok olmaması” diyor.
Defne Han Baharatçı da açık olan dükkânlardan. Dükkân sahibi Mehmet Tanrısever, “Köyde çadırda kalıyoruz lakin her gün çıkıp gelip dükkanı açıyoruz. Satışlarımız yok denecek kadar az. Lakin tekrar açmak durumundayız, buralar fakat bu türlü canlanır” dedi.
‘Ramazandan sonra açtık’
Çarşıda bulunan 60 yıllık Pöç Kasabı da kepenklerini açan yerlerden. Bölgenin en eski restoranlarından biri olan Pöç Kasabı’nda müşteri sayısının zelzeleden sonra yüzde 80 azaldığını belirten Macid Gümüş, “Ramazandan sonra açtık. Kültürümüzü devam ettirmek istiyoruz” diyor.
Buna rağmen esnaf başta su olmak üzere gönderilen faturalardan şikâyetçi. Esnaf, fatura konusunda kendilerine verilen kelamların tutulmasını istiyor.
300 yıllık fırın
Çarşıda 300 yıldır hizmet veren Uzun Çarşı Bucaklar Fırını da açık. Dükkân sahibi Yunus Bucak, “Açmaktan öbür bahtımız yoktu. 300 yıldır buradan ekmek yiyoruz. Bir biçimde ayağa kalkmak zorundaydık. Şimdilik hiçbir şey eskisi üzere değil lakin inanıyoruz ki bugünler de geçececek. Burada en büyük sıkıntılardan biri sık sık elektriklerin kesilmesi. Enkaz kaldırma çalışması yapılırken daima trafo patlatıyorlar. Bir de konteyner istiyoruz, hâlâ çadırlarda kalıyoruz ve sıcaktan durulmuyor” diye konuşuyor.