Acemi yabancı pilot uyarısı

EREN KOCA/HABER MERKEZİ – Muğla’nın Fethiye ilçesinde 30 Nisan’da 2 farklı yamaç paraşütü yere iniş sırasında çarpıştı. Olayda ulusal paraşütçü Orkut Baysal (30) hayatını kaybederken, 1’i İngiliz 2 kişi yaralandı. Antalya’nın Alanya ilçesinde de 23 Nisan’da eğitim uçuşu sırasında yamaç paraşütü denize düştü. Hastaneye kaldırılan kursiyerlerden Gülsüm Çelik (40) öldü, Sümeyye Al (26) ise yaralandı. Antalya’da 2 Mayıs’ta yamaç paraşütü yaparken kayalıklara düşen Polonyalı Pablo Wilks (40) helikopterle alınamayınca yaklaşık 10 saatlik çalışmanın akabinde halatla deniz kıyısına indirilip, botla kurtarıldı. Tekrar Fethiye’de hava kaideleri paraşütçülere güç anlar yaşattı. Babadağ’dan evvelki gün havalanan 16 paraşüt savruldu, 17 kişi hastanelik oldu. Tek başına uçuş yapan 2 pilota da 3.5 saat sonra ulaşılabildi.

‘Sistem revize edilmeli’

Milliyet, sık sık yaşanan bu kazaların nedenlerini Ölüdeniz Tandem Yamaç Paraşütü Pilotları Kooperatif Lideri İbrahim Arıkan’a sordu. Arıkan, kazaların ekseriyetle şahsî yanlışlardan kaynaklandığı belirtse de eğitimsiz pilotların bu kazalarda hissesinin büyük olduğunu söylüyor:

“Maalesef Ölüdeniz’in en büyük sıkıntılarından biri her düzeyden yamaç paraşütü pilotunun kabul edilmesi. Bilhassa yabancı pilotlar daha birkaç başlangıç uçuşu yaptıktan sonra çabucak Ölüdeniz’e geliyor, düzeyleri ve deneyimleri muhakkak kâfi olmamasına karşın para uğruna hepsi kabul ediliyor. Bu da kazalara sebep oluyor. Yamaç paraşütü ulusal atletimiz olan Orkut Baysal’ın vefatına sebep olan kişi de muhtemelen bu türlü acemi bir pilot zira iniş yaklaşmasını rüzgâra karşı yapması gerekirken art rüzgârla iniş alanına yaklaşıp olağan inişini gerçekleştirmek üzere olan tandem paraşüte son 20 m yükseklikte çarpıyor ve o biçimde düşme ve mevt gerçekleşiyor. Pilot eğitimleri mesleğin cazip ve hoş para kazandırmasından ötürü son yıllarda ağır talep alıyor, bu da eğitimlerin hızlandırılmış halde yapılmasına ve gerekli bilgi ve deneyimden uzaklaşılmasına sebep oluyor. O sebeple tüm yamaç paraşütü eğitim sisteminin de hemen revize edilmesi gerekiyor.”

Yamaç paraşütü pilotu nasıl olunur?

Yamaç paraşütü eğitimleri Türk Hava Kurumu (THK) tarafından ya da THK’ya bağlı sportif havacılık kulüpleri tarafından veriliyor. Eğitimi alabilmek için 16 yaşından gün almak, en az 1.50 m, en fazla 2.00 m uzunluğunda ve en az 45 kilo, en fazla 120 kilo yükünde olmak, en az ilköğretim mezunu olmak, sıhhat tarafından uygun olmak, kondisyon ve fizik olarak spora uygun olmak gerekiyor. Yamaç paraşütü pilotluğu P1 düzeyinden başlayıp, P5 düzeyinde bitiyor. Ticari uçuş (tandem) yapmak isterseniz T1 ve T2 kurslarını da tamamlamanız gerekiyor.

Muğla, Fethiye’de Babadağ’dan 10’u tandem (ikili), 6’sı da single (tekli) uçuş yapan paraşütçü, fırtına ve sağanak yağmur nedeniyle kimileri ağaçlara asılı kaldı, kimileri dağ eteklerine, kimileri da Fethiye’nin farklı yerlerine savrulup, düştü. 3.5 saat çalışmayla kurtarıldılar.

Bir uçuşun ücreti 1200-1500 TL

Türkiye’de yamaç paraşütü en çok Babadağ/Fethiye, Munzur Dağları, Erzincan, Nemrut Dağı/Adıyaman, Asas Tepesi/ Kaş, Dinamit Zirvesi, Pamukkale, Denizli, Uçmakdere/Tekirdağ’da yapılıyor. Uçuş fiyatı ise 1200-1500 TL ortasında değişiyor. Atlayış genel olarak en az 25 dakika, en fazla 35 dakika sürüyor.

430 tandem pilotu var, her yıl kazada 5 kişi ölüyor

Türkiye’de yamaç paraşütü uçuşunda her yıl 50 kaza yaşanıyor. Bu kazalardan ortalama 5 kişi hayatını kaybediyor. 430 tandem pilotu bu mesleği icra ediyor. Yılda 160 bin çift kişilik tandem turistik maksatlı uçuş yapılıyor. Yaklaşık 80 bin de yerli yabancı solo pilot eğitim ve cümbüş maksatlı uçuş yapıyor. Bilhassa son 5 yıl içinde bu sayılar artarak devam ediyor ve yakın vakitte dönem içinde 300 bin uçuş öngörülüyor.