AB’den ihracatçıya ‘kahvaltı’ uyarısı

Mithat Yurdakul / ANKARA – Avrupa’da tüketilen bal, meyve suyu, reçel, jöle, marmelat üzere kahvaltı eserlerine standart getirildi. Türkiye’den Avrupa’ya ihracat yapan besin üreticilerini de etkileyecek olan “Kahvaltı Direktifleri”yle, kahvaltılıklarda yer alan eserlerin bileşimi, satış ismi, etiketlenmesi ve piyasaya sunumunda, sağlıklı beslenme ve tüketici telaşları gözetilecek. Buna nazaran, Avrupa’da satışa sunulacak meyve sularında doğal olarak oluşan şekerlerin çıkarıldığı yeni bir meyve suyu kategorisi oluşturulacak, meyve sularında ek şeker azaltılacak. Avrupa’da tüketilen reçellerde kullanılacak minimum meyve ölçüsü artırılacak.

Ticaret Bakanlığı’nın bahisle ilgili yazısına nazaran Avrupa Kurulu; bal, meyve suları, reçel, jöle, marmelat, kestane püresi üzere eserlerle ilgili “Kahvaltı Direktifleri”ni hazırladı. AB’nin “Tarladan Sofraya” stratejisi kapsamında hazırlanan direktifle, kahvaltı ile ilişkilendirilen eserlerin bileşimi, satış ismi, etiketlenmesi ve piyasaya sunumuna ait kuralları belirlendi. Daha sağlıklı beslenme ve sürdürülebilir besin üzere tüketici korkuları dikkate alınarak hazırlanan direktiflere nazaran, Avrupa’da satışa sunulacak kimi besinlerde şu kriterler gözetilecek:

Daha az şeker

Meyve suları ve nektarları: Konsantre eserlerden elde edilen meyve suyu, meyve suyu karışımları ve meyve nektarının, kısmen ya da büsbütün meyve konsantresinden üretildiği etikette belirtilecek. Meyve suyunda doğal olarak oluşan şekerlerin çıkarıldığı yeni bir meyve suyu kategorisi oluşturulacak. Meyve sularında müsaade verilen ek şeker ve bal ölçüsü, yüzde 20’den yüzde 15’e düşürülecek. Meyve suları için müsaade verilen hususlar listesine ayçiçeği çekirdeği de eklenecek.

Daha fazla meyve

Reçel, jöle ve marmelat: Reçellerde kullanılacak minimum meyve ölçüsü artırılacak. Reçel ve jölelerin kuru husus içeriği yüzde 60’tan az olabilecek. “Reçel” ve “marmelat” tabirleri birbirinin yerine kullanılabilecek. Reçel ve marmelatta konsantre turunçgil suyu da kullanılabilecek.

Menşe belirtilecek

Bal: Halihazırda AB ülkelerinde satılan karışım ballar, “AB ballarının karışımı”, “AB dışı balların karışımı” yahut “AB ve AB dışı balların karışımı” olarak etiketlenebiliyor. Yeni düzenlemeden sonra, 25 gramdan küçük paketler hariç olmak üzere, balda tüm menşe ülkeler etiket üzerinde belirtilecek.

Hazır süt: Laktoz içeriğini glikoz ve galaktoza dönüştürerek azaltan süt sürecine müsaade verilebilecek. AB ülkeleri bu süreçle ilgili yasaklama yahut sınırlamaya gidebilecek.

İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 80’e yaklaştı

Ticaret Bakanlığı, 2023 Haziran ayında ihracatın 20,9 milyar dolar olarak gerçekleştiğini açıkladı. Bakanlığın açıklamasında 9 günlük Kurban Bayramı tatilinin haziran ihracatını etkilediği, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 10.5 azaldığı belirtilirken, “Böylece, 2023 yılının birinci yarısında 6 aylık ihracatımız 123,4 milyar dolar oldu. Orta yüksek ve yüksek teknolojili eser ihracatının imalat içindeki hissesi 2022 yılı genelinde yüzde 36,9 iken, bu yılın birinci altı ayında yüzde 40,8’e yükseldi” denildi.

İthalatın ise yüzde 16,8 oranında azalarak 26,3 milyar dolar ile son 20 ayın en düşük düzeyine gerilediği, bunda güç ithalatının yüzde 45,3 azalmasının tesirli olduğu, yılın birinci yarısında ithalatın 184,8 milyar dolar olduğu vurgulandı. Açıklamada, Türkiye’nin dış ticaret açığının yüzde 34,5 oranında gerileyerek 5,4 milyar dolar olarak gerçekleştiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:

“İhracatın ithalatı karşılama oranı 19 ay sonra yüzde 80’lere yaklaşarak, 2023 yılı haziran ayında bir evvelki aya nazaran 16,1 puan artış ile yüzde 79,5 olarak gerçekleşmiş olup, dış ticaret istikrarında olumlu gidişatın değerli bir göstergesi olmuştur. 2023 yılı 6 aylık dış ticaret açığımız ise 61,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Önümüzdeki devirde ithalattaki düşüşün devamı ve zayıf dış talebe karşın ihracatı artırmaya dönük atılacak ek adımlar ile birlikte, dış ticaret istikrarında güzelleşmenin devam edeceği beklenmektedir.”

Birim kıymet yükseldi

Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri Mustafa Gültepe, haziran ayı ihracat verisiyle ilgili şu açıklamayı yaptı:

“Otomotiv 3 milyar dolarla haziran ayında en çok ihracat yapan bölümler ortasında tekrar birinci sırada yer aldı. Kimyevi unsurlar 2,4 milyar dolarla ikinci, hazır giysi ve konfeksiyon 1,7 milyar dolarla üçüncü sıradaki yerini korudu. Kilogram başına ünite ihracat kıymeti ise geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 4 artışla 1,46 dolara yükseldi. Haziran ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler sırasıyla 1,8 milyar dolarla Almanya, 1,3 milyar dolarla ABD, 1’er milyar dolarla İngiltere ve İtalya ile 987 milyon dolarla Irak oldu. 265 milyar dolarlık amacı yakalamak için var gücümüzle çalışıyoruz. Muhakkak devirlerde takvim tesirini hissetsek de büyük resme baktığımızda maksadımıza adım adım yaklaşıyoruz.”

İmalat dalı hızlandı

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI, haziranda üst üste üçüncü ay 51,5 seviyesinde gerçekleşerek imalat kesiminde ölçülü güzelleşmenin sürdüğüne işaret etti. Böylelikle faaliyet şartları son altı ay boyunca güçlendi. Son ankette öne çıkan olumlu gelişme, imalat sanayi üretiminin güçlü bir biçimde artması ve bu artışın evvelki aya nazaran hızlanması oldu. Eğilim olarak dördüncü aya ulaşan büyüme, tıpkı vakitte Temmuz 2021’den bu yana en yüksek süratte ölçüldü.