6 yaşındaki kıza istismar skandalı! Milliyet TBMM’nin “çocuk istismarı” raporunu açıklıyor
Önder Yılmaz – TBMM Çocuk İstismarını Araştırma Kurulu, istismara müdahale ve riskleri ortadan kaldıracak sistemleri kurmak için çocukları damgalamadan “risk haritası” çıkarılmasını istedi. H.K.G’nin 6 yaşında evlendirilmesi ve cinsel istismara marul bırakılması skandalının ortaya çıkmasının akabinde emsal olayların tekrarlanmamasına yönelik önlemleri belirlemek hedefiyle kurulan TBMM Çocuk İstismarını Araştırma Kurulu, aylarca süren çalışmaları sonrasında taslak raporunu tamamladı. Milliyet’in ulaştığı 323 sayfalık raporda özetle şu tespit ve tahlil teklifleri sıralandı:
ERKEN İKAZ SİSTEMİ
Özellikle çocuğa karşı her türlü makus muamele, erken yaşta evlilikler ile her türlü ihmal ve cinsel istismarın kabul edilemez olduğuna dair çocuğun tüm ekosistemini oluşturan kişi ve kısımlar bilinçlendirilmeli. Bu bağlamda kamu spotu, seminer, tiyatro, stant üzere topluma yönelik eğitimsel, sanatsal ve kültürel etkinlikler teşvik edilmeli.
Zorunlu eğitim çağında olan öğrencilerin okul devamsızlığının önlenmesine yönelik önlemler artırılmalı ve nedenleri hakkında araştırmalar yaygınlaştırılmalı. Okul terki riski taşıyan çocukların tespitine yönelik erken ihtar sistemi kurulmalı.
GİZLİ OKUL KAYDI
Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında hakkında kapalılık kararı verilen yahut bayan konukevi hizmetinden yararlanan bayanların beraberindeki çocukların da gizliliklerinin korunarak okullara kaydının yapılmasına yönelik süreçlere ait vilayet ulusal eğitim müdürlükleri yöneticileri ve okul idarecilerine eğitim verilmeli, uygulamaların çocuğun mahremiyeti ve üstün faydası dikkate alınarak yapılması sağlanmalı.
Çocuk istismarına şahit olan bireylerin izleyecekleri yollara ait rehberler ve kamu spotu halinde görüntüler hazırlanmalı, çevrim içi ve yüz yüze ortamlar ile kamusal alanlardaki görünürlüğü ve ulaşılabilirliği artırılmalı.
Okul ve il/ilçe psikososyal müdahale hizmetleri takımı üyelerine yönelik süpervizyon eğitimleri oluşturulmalı.
Suça sürüklenmiş ya da istismar mağduru çocukların okula ahenk süreçlerinin sağlıklı bir biçimde yürütülebilmesi için okullarda rehabilitasyon ve ahenk programları hazırlanmalı.
RİSK HARİTASI
Çocuklara, istismar ve ihmal gerçekleşmeden müdahale etmek, riskleri bertaraf edecek ya da koruyacak düzenekleri oluşturabilmek için risk haritalaması yapılmalı. Bu çalışma çocukların damgalanmasına neden olmaması için ferdî dataların korunmasına itina gösterilerek yapılmalı.
Çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik kontrol sistemleri faal kullanılmalı. Mevsimlik tarım personellerinin çocuklarının toplumsal hizmetlere erişimi için faal önlemler alınmalı.
İstismar mağduru çocukların sıhhat muayenelerinde şiddet bulgularının tespiti ve belgelenmesi, isimli ünitelerle birlikte çalışma üzere süreçler erken müdahale ve müdafaa temelli tüm önlem çalışmalarında hayli kıymetli. Bu kapsamdaki tüm çalışmaların tesir tahlillerinin yapılarak gerekli revizyon çalışmalarının acilen yapılması muhtaçlığı tespit edilmiştir. Çocuk İzlem Merkezlerinin “tek kapı” düzeneği ile çalışmasına yönelik uygulamalar güçlendirilmelidir.
Çocukların terör örgütlerine eleman olarak temin edilmesi, cinsel istismarına yol açacak halde kandırılması, pornografik şov materyali olarak kullanılmasına sebebiyet verecek ortamların oluşmasının önlenmesine yönelik önlemler artırılmalı.
Pişmanlık sebebiyle teslim olan çocuklara yönelik rehabilitasyon çalışmaları yürütülmeli.
AİLELERE YAPTIRIM
Mükerrer olarak suça sürüklenen çocuklara yönelik spesifik müdahale programları zenginleştirilmeli, bu çocukların aileleri için yaptırımlar getirilmeli.
Ülke genelinde yıllık olarak çocuk hakkı, çocuğun korunması ile ihmal ve istismarın önlenmesine ait “İzleme ve Kıymetlendirme Komitesi Toplantısı” düzenlenmeli. Toplantı çıktıları siyaset ve strateji belirlemek üzere TBMM ve Cumhurbaşkanlığı’na sunulmalı. TBMM bünyesinde daimi bir “Çocuk Hakları Komisyonu” kurulmalı.
Çocuk ihmal ve istismarının önlenmesi emeliyle kamu ve özel kurumlara bağlı pansiyon ve yurtların kontrolüne ait yıllık planlar oluşturulmalı, kontrol raporları kamuoyu ile paylaşılmalı.
GİZLİLİĞE UYULDU
6 yaşında evlendirilen H.K.G’nin dava evrakındaki kapalılık kararı nedeniyle raporda, kurulun kurulmasına neden olaya ait rastgele bir ayrıntıya girilmedi ve resmi süreçlerin kronolojik sırayla anlatılmasıyla yetinildi.
DEPREMZEDE ÇOCUKLAR KORUNMALI
Deprem, salgın üzere harikulâde devirlerde çocuklar en savunmasız kümelerden biridir. Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) doğrultusunda çocuklara yönelik çalışmalarda, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının uyumu güçlendirilmeli. Konutlarından başka düşen refakatsiz çocukların korunması ve çocukların kimlik tespit sürecinin hızlanmasına yönelik sistemler güçlendirilmeli. Afet sırasında bakım önlemi altına alınan çocukların ailelerine teslim edilmesi sürecine kadar korunması ve ailelerine ulaşılmasına/aileleriyle tekrar bir ortaya getirilmesine yönelik sistemler oluşturulmalı.