599 yıllık tarihi caminin ayarlarıyla oynadılar! 8 zelzele terazisinden biri dönüyor

Her gün onlarca yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği ve imali 1413 yılında başlayıp 1424 yılında tamamlanan 599 yıllık tarihi Yeşil Mescit’teki sarsıntı terazileriyle dikkat çekiyor. Taş çalışanlarının bin bir emekle yaptığı mermer silindir formundaki zelzele terazileri tarihi caminin yapısında hasar olup olmadığı hakkında bilgi edinmeyi sağlıyor. 6 asırdır birçok zelzele ve sarsıntıya maruz kalan tarihi caminin 8 sarsıntı terazisinden günümüzde sırf bir tanesi dönüyor. Camiyi ziyaret eden meraklı turistlerin terazileri gereksiz çevirmesi sonucu yıprandığı düşünülüyor.

Dönmeyen 7 mermer silindirin bakımsızlıktan kaynaklandığını söyleyen Sanat Tarihçisi Dr. Doğan Yavaş, ayrıyeten tarihi camiyi ziyaret eden meraklı turistlerin sarsıntı terazilerini gereksiz kullandığını söz etti. 8 sarsıntı terazisinden birinin hala rahatlıkla döndüğünü ve tarihi caminin zelzeleye sağlam olduğunu söyleyen Sanat Tarihçisi Doğan Yavaş, “İnsanlar bu sarsıntı terazilerini mimarlara bağlıyor lakin bunları yapan taş ve mermer ustaları. Her usta bir mühendis birebir vakitte. Yeşil Mescit’te 8 adet bu sarsıntı terazisinden var. Hepsi oynuyor lakin dönmüyor. Tamir sırasında bir elden geçirilmesi düşünüldü lakin zıvanalarının uçları kırıldığı için bir sorun çıktı ama yapılmalıydı. 1424 yılından beri günümüze kadar tam 600 yıldır sarsıntıya, sarsıntıya meydan okuyan bir yapıdan bahsediyoruz. En büyük sarsıntı 1855 yılında meydana gelen sarsıntıdır ve o sarsıntıda Yeşil Cami’nin yalnızca kubbesindeki sıvaları dökülmüş, kalem işleri yok olmuştur. Lakin bunun dışında cami sapasağlam ayakta kalmıştır. Sarsıntı terazilerinin de bakımı yapılsaydı onlar da bugün dönüyor olacaktı” biçiminde konuştu.

YEŞİL CAMİ’NİN EN ÇOK ZELZELE TERAZİSİ BULUNAN YAPI OLDUĞU TEZ EDİLİYOR

Diğer mescitlerdeki sarsıntı terazilerinin ekseriyetle mihrapta yer aldığını söyleyen Yavaş, Yeşil Mescit’teki zelzele terazilerinin harem ve son cemaat yerinde olduğunu tabir etti. Mihrabın mozaik çinilerle süslendiğini söyleyen Yavaş, “Eğer bu mihrap mermerden yapılsaydı 2 yanındaki sütunlar da dönüyor olacaktı. Zıvanaları ile birlikte görüyor olacaktık ve hatta döndürecektik. Fakat mozaik çiniden inşa edildiği için maalesef bu talihimiz yok. Başka yapılarda daima mihraplarda görürüz bu zelzele terazilerini fakat Yeşil Mescit’te hem haremde hem de son cemaat yerinde görülüyor. Toplam 8 zelzele terazisi var ve tam araştırılmadı ancak tahminen de en çok zelzele terazisine sahip olan yapı diyebiliriz” dedi.