5 havzada 290 milyon adet mikroplastik tespiti
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi yürütücülüğünde, son yıllarda çeşitli alanlarda plastik kullanımının artması sonucu oluşan mikroplastik yoğunluğunun belirlenmesine yönelik pilot olarak seçilen 5 havzada, ‘Yerüstü Sularında Mikroplastikler, Tesirleri ve Denetim Teknikleri Projesi’ başlatıldı.
Su kaynaklarının kirlenmesinin yanı sıra ekosistemi ve o su kaynağından faydalanan öteki kullanıcıları da olumsuz etkileyen mikroplastik araştırması Kızılırmak, Irmağı, Susurluk Irmağı, Gediz Irmağı, Dalaman Çayı ve Dilderesi’nde yapıldı.
SUSURLUK BİRİNCİ SIRADA
Proje ile yer üstü sularında bulunan mikroplastik kirliliğinin boyutları ortaya konuldu. Buna nazaran Kızılırmak, Susurluk, Gediz, Dalaman ve Dilderesi’nde toplam 290 milyon adet mikroplastik tespit edildi. Çalışmada kışın mikroplastik yükünün daha da arttığı belirlendi. Kış mevsiminde Susurluk Irmağı’ndan denize yaklaşık 129 milyon adet, Dilderesi’nden 13,5 milyon adet mikroplastik yükü taşınımı saptandı. En düşük mikroplastik yükü ise 25 bin adet ile Dalaman Çayı’nda tespit edildi.
FİBER VE MODÜL YOĞUNLUKTA
Araştırmada mikroplastiklerin üzerine yapışan kimyasallar da tespit edilerek, bunların tahlilleri yapıldı. Buna nazaran havzalarda sucul ortama direkt 5 milimetre küçük boyutta giren birincil mikroplastikler ‘fiber’, ‘boncuk’, ‘pelet’, ‘kauçuk’ olarak belirlenirken, büyük boyutlu plastik nesnelerinin parçalanması sonucu ortaya çıkan ikincil mikroplastikler ise ‘parça’ ve ‘film’ oldu. Çalışmada kaynağı balık ağları, çuval ve fileler olan ‘fiber’ ile kaynağı ambalajlar ve yabanî depolama alanları olan ‘parça’ tipi mikroplastiklerin yoğunlukta olduğu belirlendi.
ANİMASYON SİNEMASI HAZIRLANDI
Proje kapsamında mikroplastik kirliliğinin önlenmesi için teklifler de geliştirildi. Buna nazaran halkın mikroplastik kirliliği konusunda farkındalığının artırılması gayesiyle animasyon sineması hazırlanarak, proje çalışmalarının aktarılması için tanıtım sineması hazırlandı. Ayrıyeten gelecek jenerasyonlara daha pak bir etraf ve sağlıklı bir dünya bırakabilmek için mikroplastik kullanımının en aza indirmesi, tekrar kullanım ve geri dönüşüm imkanlarının araştırılarak alternatif eser kullanımının tercih edilmesi gerektiğine vurgu yapıldı.